Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2012

Τι είναι η ένταξη; Απάντηση από τον Πάμπλο Πινέδα.


Ο 34χρονος Ισπανός Πάμπλο Πινέδα είναι ο πρώτος στην Ευρώπη πτυχιούχος πανεπιστημίου που έχει σύνδρομο Down. Χρειάζεται να περάσει ακόμη τέσσερις εξετάσεις, για να πραγματοποιήσει το όνειρό του: να γίνει δάσκαλος. Αυτό δεν είναι τόσο ασυνήθιστο: στην Ισπανία το 85% των παιδιών με σύνδρομο Down πηγαίνουν στο κανονικό σχολείο. Η WELT ON LINE μίλησε με τον Πινέδα για τη μάθηση, την “καθυστέρηση” και για τα υπερπροστρατευμένα παιδιά.
Ο Πάμπλο Πινέδα τελείωσε τις σπουδές του παιδαγωγού και αυτό το Μάρτη έκανε την πρακτική εξάσκηση στην Κόρδοβα. Ο Πινέδα αυτήν την εποχή προετοιμάζεται για τις εξετάσεις για την άδεια άσκησης επαγγέλματος και του μένουν μόνο τέσσερις εξετάσεις για να τελειώσει τις σπουδές του στην ψυχολογία και παιδαγωγικά. Στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Μάλαγκα στα τέλη Απρίλη προβλήθηκε η ταινία «Και εγώ επίσης» που είναι εμπνευσμένη από τη ζωή του Πινέδα και στην οποία ο ίδιος κρατά τον βασικό ρόλο: Ζωή, Αγάπη, Λύπη και Χαρά κατά τη διάρκεια των σπουδών. Με τον Πινέδα μίλησε ο Jan Marot.
WELT ONLINE: Πώς βιώσατε προσωπικά το σύνδρομο ντάουν;
Πάμπλο Πινέδα: Δεν ήταν οι γονείς μου που μου το είπαν. Ήταν ο δάσκαλός μου. Ήμουν περίπου εφτά χρονών, όταν με ρώτησε αν ήξερα τι είναι το σύνδρομο ντάουν. Φυσικά απάντησα ναι. Με κοίταξε έντονα και μου εξήγησε τη γενετική του σύνδρομου ντάουν. Στην ηλικία αυτή ήταν πραγματικά πολύ σκληρό. Για μένα αυτό ακουγόταν σαν αραμαϊκά. Ήταν πολύ βαρύ. Του έθεσα μόνο δύο ερωτήσεις : «Είμαι χαζός;» Απάντησε :Όχι. «Μπορώ να συνεχίσω να πηγαίνω στο σχολείο με τους φίλους μου;» Απάντησε : «Κανένα πρόβλημα» . Τα υπόλοιπα μου ήταν παντελώς αδιάφορα.
WELT ONLINE: Όπως η πλειοψηφία των παιδιών με σύνδρομο ντάουν στην Ισπανία. Το 85% πηγαίνουν σε ένα κανονικά σχολείο.
Πινέδα: Ναι, τώρα. Όμως παλαιότερα δεν υπήρχε η ένταξη. Αυτό είναι η κορυφή μιας ανάπτυξης. Εγώ ήμουνα ο πρώτος μαθητής με σύνδρομο ντάουν που πήγα σε ένα δημόσιο σχολείο.
WELT ONLINE: Τι αναμνήσεις έχετε από τα χρόνια του σχολείου;
Πινέδα: Στο σχολείο διασκέδαζα πολύ, περνούσα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι με τους φίλους μου. Είχα υπέροχες, ενδιαφέρουσες και πολύ σκληρές εμπειρίες. Συνολικά ήταν μια απίστευτα πλούσια φάση της ζωής μου. Υπήρχαν καλύτερες και χειρότερες μέρες. Ιδιαίτερα η εφηβεία ήταν σκληρή. Αλλά αυτή είναι πάντα μια δύσκολη περίοδος. Εγώ δεν μπορούσα μερικές φορές να ζήσω με το σώμα μου και μέσα σ’ αυτό
WELT ONLINE: Γιατί επιλέξατε τις παιδαγωγικές σπουδές;
Πινέδα: Σαν παιδί είχα πολλές ιδέες. ΄Ηθελα να γίνω δικηγόρος, κατόπιν δημοσιογράφος. Τότε ένας καθηγητής και μέντοράς μου με συμβούλεψε να γίνω δάσκαλος, γιατί τα παιδαγωγικά προσφέρουν περισσότερες επιλογές. Μου είπε ότι οι άλλες επιστήμες είναι σκληρές και ανταγωνιστικές. Δεν το έχω μετανιώσει ούτε δευτερόλεπτο. Μου αρέσει να εργάζομαι με παιδιά, νιώθω πολύ χρήσιμος.
WELT ONLINE: Ακολουθείτε αυστηρά κάποιο σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα μελέτης;
Πινέδα: Από το τίποτα βγαίνει τίποτα. Μελετώ περίπου 6-7 ώρες τη μέρα. Τα βράδια τα έχω ελεύθερα. Διαβάζω πάντα με μουσική. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, οι σπουδές δεν είναι εύκολες και το σύνδρομο ντάουν με περιορίζει κατά 30% , πράγμα που τις καθιστά δυσκολότερες. Ο καθένας πρέπει να παλεύει για το μέλλον του.
WELT ONLINE: Τι σημαίνει και τι σημασιοδοτεί το είναι κανείς ο πρώτος με σύνδρομο ντάουν πτυχιούχος στην Ευρώπη;
Πινέδα: Είναι μια μεγάλη ευθύνη. Γνωρίζω ότι οι πατέρες και οι μητέρες που έχουν παιδιά με σύνδρομο ντάουν χρειάζονται κάποιον να τους δείξει και να τους πει : «Το παιδί σου μπορεί να το κάνει αυτό». Και τα μέσα μπορούν να συνδράμουν, καθώς ψάχνουν για αξιόλογες ειδήσεις. Θέλω να δώσω πρόσωπο σε ένα κομμάτι του πληθυσμού , που σχεδόν ποτέ δεν θεωρείται αντικείμενο είδησης. Αρέσω στα μέσα – μου τηλεφωνούν τριάντα φορές τη μέρα. Αυτό είναι μερικές φορές εξαντλητικό.
WELT ONLINE: Σας έχουν ήδη προσφέρει θέσεις εργασίας;
Πινέδα: Όχι ακόμη. Όταν πετύχω τις εξετάσεις και πάρω την άδεια άσκησης επαγγέλματος του δάσκαλου, θα πλησιάσω το στόχο μου, να έχω δηλαδή ένα σταθερό εισόδημα. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας στη Σεβίλλη συγκατοικούσα με ένα συνάδελφο. Για μένα έχει μεγάλη σημασία να οργανώσω την ανεξαρτησία μου .Δεν ξέρω ακόμη πού θα εργαστώ. Μπορεί στην επιμόρφωση, στον επαγγελματικό προσανατολισμό, στην συμβουλευτική, ποιος ξέρει. Είμαι ευέλικτος
WELT ONLINE: Τι είναι, κατά τη γνώμη σας, η « οπισθοδρομική / καθυστερημένη κοινωνία»;
Πινέδα: Το μεγαλύτερο έλλειμμα της κοινωνίας είναι το ότι δεν μπορεί να κατανοήσει τη διαφορετικότητα. Λόγω της έλλειψης κατανόησης κολλά κάποιος/ α ταμπέλες. «Οι ομοφυλόφιλοι», «οι Ξένοι/ μετανάστες» και φτάνει μέχρι του σημείου «Οι γυναίκες» .Χωρίζουν σε ομάδες, δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν «το διαφορετικό». Το απομονώνουν , το απλοποιούν ή το αποφεύγουν με κάθε τρόπο. Δημιουργούνται στερεότυπα, προκαταλήψεις μέχρι και λέξεις, όπως “discapacidad” (ανικανότητα) στα ισπανικά για να δηλωθεί η έννοια της υστέρησης ή καθυστέρησης..
WELT ONLINE: Ποια εναλλακτική λύση θα υπήρχε για σας; Διότι και η ισπανική λέξη «Minusvalido» («κατώτερος/ κατώτερης αξίας») δεν είναι σε καμιά περίπτωση κατάλληλη…
Πινέδα: Είναι προσβολή να αποκαλείς κάποιον «ανίκανο» ή «καθυστερημένο». Γιατί να μην τον αποκαλείς «αλλιώτικο» ή « διαφορετικό άνθρωπο»; Με τον όρο σύνδρομο Ντάουν περιγράφεται μια γενετική μετάλλαξη κατά την οποία το χρωμόσωμα 21παρουσιάζεται τρεις φορές (εξού και ο όρος τρισωμία -21).
WELT ONLINE: Ποια είναι η γνώμη σας για την έκτρωση εμβρύων στα οποία έχει προγεννητικά διαγνωστεί κάποια καθυστέρηση, πράγμα που αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης αυτή την εποχή στη Γερμανία;
Πινέδα: Είμαι αντίθετος στην έκτρωση. Όχι για ηθικούς λόγους αλλά λόγω της εμπειρίας μου. Είναι δύσκολες καταστάσεις και εμπειρίες ,αλλά σε εμπλουτίζουν ως άνθρωπο. Εξαιτίας της έκτρωσης κάποιος/α δεν θα τις βιώσει ποτέ .Γονείς με παιδιά που είναι «διαφορετικά» γίνονται καλύτεροι γονείς. Γίνονται ανεκτικότεροι και πιο αλληλέγγυοι. Δεν είναι καλό να επιλέγεις ένα παιδί “`a la carte”. Σε τελική ανάλυση επιλέγουμε το τέλειο. Και όταν όλοι είναι ίδιοι, τότε είμαστε σε πολλά φτωχότεροι. Ακόμη και τα λουλούδια διαφέρουν ,αλλά όλα είναι όμορφα.. Αυτή η τάση για ομογενοποίηση είναι κακή .Όταν όλοι σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, έχουν την ίδια εμφάνιση, είναι όλοι ομοιόμορφοι, αυτό είναι ο Φασισμός.
WELT ONLINE: Η ταινία, που είχε τη ζωή σας ως έμπνευση, είχε ρομαντικά στοιχεία (στιγμές). Ονειρεύεστε να κάνετε τη δική σας οικογένεια;
Πινέδα: Αυτό είναι δύσκολο. Η λογοτεχνία για το σύνδρομο Ντάουν στρέφεται κυρίως γύρω από τη γενετική, την αντίληψη ή τη συμπεριφορά. Ποτέ δεν συζητιέται η συμπάθεια μεταξύ ανθρώπων με σύνδρομο Ντάουν. Σ’ αυτό ακριβώς φαίνεται η μεγάλη δύναμη της ηθικής. Στην Ισπανία, μετά από 40 χρόνια δικτατορίας του Φράνκο και με μια σταθερά διαμαρτυρόμενη καθολική εκκλησία, αυτό αποτελεί θέμα ταμπού. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για σεξ. Πρέπει τελικά κανείς να διαχωρίσει την ηθική από την πράξη. Μερικά Μέσα έχουν μια σχεδόν άρρωστη απληστία να δημιουργούν εντυπώσεις (να προκαλούν). Αρνήθηκα μια πρόσκληση για συμμετοχή σε ένα talk show, που ονομάζεται “La Noria” όπου το θέμα θα ήταν σχετικό με Σεξ και Αναπηρία. Μου ήταν αδύνατο να πάω, είναι πολύ προκλητικό και μόνο για δημιουργία εντυπώσεων. Αυτό είναι ένα ιδιωτικό, ακανθώδες θέμα, ακόμα και κάποιοι φίλοι μου με απέτρεψαν από το να συμμετέχω. Και οι άνθρωποι της τηλεόρασης έμειναν άναυδοι μετά την άρνησή μου.
WELT ONLINE: Στην Αυστρία και στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του ναζισμού δολοφονήθηκε αμέτρητο πλήθος ανθρώπων με σύνδρομο ντάουν Από μεταπολεμικές μελέτες για χρόνια ήταν διαδεδομένη η εντύπωση ότι το σύνδρομο ντάουν συνδέεται με προσδόκιμο ζωής τα 30 χρόνια;
Πινέδα: Αυτά είναι μύθοι που δημιουργούνται σύμφωνα με την ιστορία των κρατών και της επιστήμης. Η κατάσταση σήμερα είναι τελείως διαφορετική. Φτάνουμε στα γηρατειά. Εξαρτάται από το πόσο υγιείς διατηρούμαστε , σωματικά και πνευματικά. Εγώ, όπως και πολλοί νέοι άνθρωποι με σύνδρομο ντάουν ήμουν υπέρβαρος. Με γυμναστική και σωστή διατροφή έχασα 12 κιλά. Είχα, επίσης, την τύχη να μεγαλώσω σε μια οικογένεια με πνευματικά ενδιαφέροντα. Με εφημερίδες και μια βιβλιοθήκη Γι αυτό από πολύ νωρίς είχα περιέργεια και ενδιαφέροντα. Όταν απαγορεύεις σε κάποιον την καλλιέργεια, κατά έναν τρόπο τον σκοτώνεις.
WELT ONLINE: Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το ουσιαστικό κατά την ανατροφή παιδιών με σύνδρομο ντάουν;
Πινέδα: Η Αυστρία, η Ελβετία και η Γερμανία πολιτισμικά διαφέρουν από την Ισπανία. Ίσως εκεί (Ισπανία) με καταλαβαίνουν περισσότερο. 1ον: Πρέπει να συμπεριφέρεστε στο παιδί σας όπως σε ένα παιδί και όχι όπως σε έναν «ανάπηρο». Έτσι πρέπει να το αναθρέψετε και να το εκπαιδεύσετε (μορφώσετε). Πρέπει να μιλάτε με το παιδί σας, γιατί ο χειρότερος εχθρός για τα παιδιά με σύνδρομο ντάουν. είναι η σιωπή. Δεν πρέπει να έχετε κανένα κόμπλεξ . Βγείτε μαζί τους έξω στον κόσμο. Πρέπει να δείξετε στους άλλους ότι αυτό είναι το παιδί σας. Δεν πρέπει ποτέ να είστε υπερπροστατευτικοί, ποτέ. Πρέπει να του δίνετε φυσικά και πνευματικά ερεθίσματα και έτσι να το διδάξετε να είναι αυτόνομο. Γιατί τι θα συμβεί όταν κάποτε δεν θα είστε πια κοντά του ως γονείς;

Πηγή: Welt on Line

Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

Δρόμοι, μονοπάτια και άξιοι στρατοκόποι

Είναι πολύς καιρός που τα λόγια του Freire τα κουβαλώ μέσα μου. Οι λέξεις, λέει, προκειμένου να αποθησαυριστούν πρέπει να γίνουν αντικείμενο στοχασμού και δράσης συνάμα.
Αυτό είχα στο μυαλό μου όταν απάντησα θετικά στη συμπερίληψή μου στο ψηφοδέλτιο της "υπέρβασης" για τις εκλογές των αιρετών για το ΠΥΣΠΕ.
Είχα και κάτι άλλο όμως κατά νου:
τα λόγια του ποιητή, που βλογάει την πλατιά δημοσιά το ίδιο και το μοναχικό μονοπάτι, όλα λέει είναι καλά για το δυνατό, τον άξιο στρατοκόπο

φτάνει να πατάς με το δικό σου βήμα,
φτάνει να λυγάς με το δικό σου αγέρα,
φτάνει ορμή γενναία και τίμια να σε φέρνει
στα πλατιά της ζωής και στα ψηλά του ονείρου.

Ο συνειρμός του Ασημάκη Πανσέληνου (2001, σελ. 212) στα παραπάνω, είναι πάντα επίκαιρος: "Πόσοι φίλοι χάσανε τα νερά τους και ξόκελλαν, γιατί θέλησαν να γίνουν κάτι που δεν ήταν φτιαγμένοι γι΄αυτό. Σκέφτομαι αυτό το δράμα που έχει ο άνθρωπος μέσα του, να νομίζει πάντα πως για κάτι "άλλο" ήταν προορισμένος!".
Καλούς αγώνες!
 

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012

"Από το δικό μου, κυρία!"

Υπέρ αναμνήσεως μιας υπέροχης δασκάλας!
(της Λότης Πέτροβιτς)
 
"..... Το Δεκέμβρη του 1943, αρχή ενός ακόμα χειμώνα πείνας και παγωνιάς, άχνισε κάτι ζεστό ξαφνικά στην αυλή του σχολείου μας. 'Ηταν ένα μεγάλο καζάνι και μέσα είχε συσσίτιο για τα παιδιά. Γύρισα στο σπίτι περήφανη, κρατώντας με προσοχή ένα τενεκεδάκι γεμάτο σούπα πηχτή. «Γιατί δεν την έτρωγες στο σχολείο, καρδούλα μου;» λαχτάρισε η μάνα μου. «Αν σου χυνόταν στο δρόμο;» «Θα φάτε λίγη σούπα κι εσείς, αλλιώς δεν τρώω καθόλου», δήλωσα ορθά κοφτά. «Το ίδιο κι εγώ», φώναξε ο Μάνος, ο αδερφός μου. Κι έτσι γινόταν από κείνη τη μέρα σε κάθε συσσίτιο που κουβαλούσαμε οι δυο μας από το σχολείο. Η σούπα ερχόταν τακτικά, πάντα η ίδια, άνοστη και πηχτή.

'Ωσπου μια μέρα, μας μοίρασαν κάτι ξεχωριστό. Μπήκαμε στη γραμμή και μας έβαλαν στα τενεκεδάκια κάτι σα μέλι, αλλά σκούρο κοκκινωπό. "Γλυκόζη" το είπαν. Βουτούσαν τα παιδιά το δάχτυλο στη γλυκόζη, το έγλειφαν με απόλαυση και γελούσαν ευτυχισμένα, πειράζονταν μεταξύ τους. ΄Ενα μεσημέρι, γυρίζοντας ο αδερφός μου από το σχολείο, δεν ήθελε να βάλει μπουκιά στο στόμα του - ούτε από τη σούπα ούτε από τη γλυκόζη. Ταραγμένος φαινόταν, έτοιμος να βάλει τα κλάματα. «Τι συμβαίνει παιδί μου;» ανησύχησε η μαμά. Εκείνος δεν έβγαζε λέξη. Κι όσο δε μιλούσε, τόσο επέμενε η μάνα μου να μάθει, τόσο μεγάλωνε και η δική μας η περιέργεια. Με τα πολλά, αποφάσισε τελικά να μιλήσει. Κι αυτό που μας είπε γράφτηκε στη μνήμη μου ανεξίτηλα.

Στην αυλή για το συσσίτιο βρισκόταν με της τάξης του τα παιδιά. «Σκαρώνουμε κάτι;» άκουσε έναν από τους συμμαθητές του- "πειραχτήρης" ήταν το παρατσούκλι του - να ψιθυρίζει στον διπλανό, μόλις πήρε τη γλυκόζη στο τενεκεδάκι του. Ο άλλος έγνεψε "ναι". Τότε ο πειραχτήρης κάτι του είπε στ' αυτί, κρυφογέλασαν οι δυο τους πονηρά κι εξαφανίστηκαν στη στιγμή. Σε λίγο χτύπησε το κουδούνι να μπούνε στην τάξη. Πρώτα έμπαιναν τα κορίτσια. 'Υστερα τ' αγόρια. Τελευταία η δασκάλα, που κόντευε να μην ξεχωρίζει από τα παιδιά, έτσι που είχε απομείνει πετσί και κόκαλο. Καταλάβαινες πως ήταν μεγάλη από τα μάτια της μόνο, που τα σκοτείνιαζαν ολόγυρα δυο μαύροι κύκλοι. 'Οταν μπαίνανε όλοι στην τάξη, έκλεινε την πόρτα, μετρούσε τα παιδιά σειρά σειρά, έλεγε «εντάξει, φρόνιμα τώρα, μην ακούσω μιλιά» κι αρχίζανε αμέσως το μάθημα. Το «εντάξει, φρόνιμα τώρα, μην ακούσω μιλιά» τη φορά εκείνη δεν το είπε. Ούτε να τους μετρήσει την είδανε. Κοντά στην πόρτα της τάξης στεκόταν σκυφτή, σαν να ψαχούλευε κάτι. «Μα τι κάνει η κυρία εκεί;» ρώτησε παραξενεμένος ο Μάνος που δεν καλόβλεπε, τα περισσότερα παιδιά ήταν όρθια ακόμα. «Πασαλείψαμε το χερούλι με γλυκόζη», χασκογέλασε από δίπλα ο πειραχτήρης, «για να κολλήσουν τα χέρια της να γελάσουμε!» Δε γελάσανε. Καθίσανε τελικά στα θρανία τους και δε μιλούσε κανείς. Βλέπανε τη δασκάλα τους τώρα όλοι βουβοί, σαστισμένοι. Είχε σκύψει κι έγλειφε με λαχτάρα μια το χερούλι της πόρτας, μια την παλάμη της... 'Υστερα γύρισε και τους κοίταξε με παράπονο. Στα μάγουλά της έτρεχαν δάκρυα. «Μην τη σπαταλάτε τη γλυκόζη, χρυσά μου, για τ' όνομα του Θεού!», είπε ξέπνοα. «Σας τη δώσαμε όλη, ούτε μια σταγονίτσα δεν κρατήσαμε εμείς οι δάσκαλοι, για να τη φάτε να δυναμώσετε εσείς τα παιδιά. Μην τη σπαταλάτε, σας παρακαλώ, είναι κρίμα! Είν' αμαρτία!» Την πήραν πάλι τα δάκρυα. Κι έκλαιγε, έκλαιγε...

Μαζευτήκαν όλοι τριγύρω της. Μονάχα ο πειραχτήρης έμεινε στο θρανίο του με το κεφάλι κατεβασμένο. Οι άλλοι σπρώχνονταν ποιος πρώτα να την αγκαλιάσει, ποιος να της πρωτοπεί «από το δικό μου, από το δικό μου, κυρία, να πάρετε λίγο!»
Ούτ' ένα τενεκεδάκι δεν άγγιξε η δασκάλα. Μόνο έκλαιγε, έκλαιγε... "
 
(Απόσπασμα από το βιβλίο "Ο καιρός της σοκολάτας")
 

Υ.Γ. Κώστα ευχαριστώ για το μοίρασμα!

Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012

Η ψυχική υγεία ως ζητούμενο στις μέρες μας

Οι αριθμοί δε λένε πάντα την αλήθεια.Πράγματι ...
Επιπλέον, όμως, πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι. Και μερικές φορές η περιγραφή της πραγματικότητας με νούμερα  φανερώνει προσωπικά δράματα και κοινωνικά αδιέξοδα.
Παραθέτω κάποια στατιστικά στοιχεία (πανευρωπαϊκά) που τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα της πρόληψης και της προαγωγής της ψυχικής υγείας:
  • 1 στους 4 αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική διαταραχή,
  • 121 εκατομμύρια άτομα έχουν κατάθλιψη (επηρεάζει μία στις έξι γυναίκες),
  • 70 εκατομμύρια έχουν προβλήματα από τη χρήση αλκοόλ,
  • 24 εκατομμύρια (1 στους 100) έχουν διαγνωσμένη σχιζοφρένεια
  • 37 εκατομμύρια με άνοια,
  • 59.000 αυτοκτονίες κάθε χρόνο, 90% των οποίων οφείλονται σε ψυχικές διαταραχές
  • 50% των επειγόντων περιστατικών στα εξωτερικά ιατρεία έχουν κάποιο ψυχιατρικό πρόβλημα (π.χ. αγχώδη διατεραχή, κατάθλιψη)
Ένα πρώτο κρίσιμο ερώτημα που ανακύπτει "Τι είναι η ψυχική υγεία;" είναι η μήτρα για πολλά δευτερογενή ερωτήματα: "Ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν;", "Είναι υπόθεση του καθενός η προαγωγή της;", "Πώς επηρεάζουν την ψυχική υγεία ενός εκάστου εξ υμών το πολιτισμικό πλαίσιο και οι οικονομικές συνθήκες;", Ποιος ο ρόλος των δασκάλων στην προαγωγή της ψυχικής υγείας;"
Σε μια εποχή που τα χρήματα λιγοστεύουν, είναι ανάγκη να επενδύσουμε ξανά στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στις άυλες αρετές και αξίες μας. 

Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012

Καλό μετακαλόκαιρο σε όλους

Όμορφα περάσαμε κι αυτό το καλόκαιρι.Συνειδητοποίησα πως η κρίση δε φτάνει στα όμορφα τοπία της Μάνης.Παρέα με τη Μαργαριτούλα μας κολυμπήσαμε σε απίστευτα νερά (Σκουτάρι!, Βαθύ!, Άμπελος!) και βιώσαμε πως είναι να αγνοείς τα ρολόγια και το χρόνο που μετράνε. Φυσικά οι φίλοι μου ήταν εκεί: διάβασα ένα καταπληκτικό λογοτεχνικό (ευχαριστώ Βαρβάρα για την πρόταση) "Στη σκιά της πεταλούδας" Ζουργός Ι., σας το συστήνω με πάθος.
Έχοντας νωπές τις μνήμες από τα διαβάσματα του καλοκαιριού διάβασα χθες (13/9/2012) ένα άρθρο της Εύας Κοταμανίδου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στη στήλη "Το πνεύμα του τόνου" και σκέφτηκα τι σημαίνει φρέσκια ιδέα, ριζοσπαστική πρόταση και πολιτική. Παραθέτω αυτούσιο το άρθρο:
Μια ανέλπιστη είδηση έρχεται από τη μακρινή Βραζιλία που απελευθερώνει πραγματικά και συμβολικά φυλακισμένες ψυχές. Ξεκινάει ένα ενδιαφέρον πείραμα σε τέσσερις φυλακές της χώρας, με πρόταση της Προέδρου Ντίλμα Ρουσέφ που επικύρωσε το Κοινοβούλιο. Κάθε κρατούμενος θα διαβάζει ένα βιβλίο τον μήνα, λογοτεχνικό, φιλοσοφικό ή επιστημονικό, θα γράφει εν συνεχεία μια έκθεση του τι κατάλαβε για την αξία και το νόημά του και ως αντάλλαγμα θα μειώνεται η ποινή του κατά τέσσερις ημέρες, δηλαδή σαράντα οκτώ ημέρες τον χρόνο. Η Πρόεδρος Ρουσέφ είχε γνωρίσει τα σκοτάδια της φυλακής όταν το 1970-72 είχε συλληφθεί, βασανιστεί και φυλακισθεί από το τότε δικτατορικό καθεστώς ως αντιστασιακή. Πιστεύει ακράδαντα, κι έχει απόλυτο δίκιο, ότι τα βιβλία ανοίγουν νέους ορίζοντες, μιλούν για τη ζωή, διδάσκουν τα σκοτισμένα από το μίσος και την απελπισία μυαλά, ότι η ατομική ελευθερία, ο σεβασμός του άλλου είναι κάτι που κερδίζεται με τη γνώση, ότι η αγάπη σε αλλάζει, φτάνει να θελήσεις να δεις καθαρά κι όχι κλείνοντας τα μάτια. Τα βιβλία σε ταξιδεύουν σε κόσμους αγνώστους, άλλους, άλλων πολιτισμών, άλλων εποχών, σε πολλαπλές ανθρώπινες καταστάσεις, ενατενίσεις της ζωής που δεν είχες ίσως ποτέ διανοηθεί.
Μακάρι το πείραμα αυτό να πετύχει, να υιοθετηθεί κι από άλλους, ν' αποδώσει τους αναμενόμενους καρπούς που επιδιώκει. Θα 'ναι ένα μήνυμα ελπιδοφόρο που θ' ανοίξει όχι μόνο τις πύλες των φυλακών, αλλά που θα βοηθήσει ν' ανοίξουν φτερά κατακερματισμένες ψυχές, να μπει φως στα σκοτάδια των κελιών, ν' απελευθερώσει πνεύματα και ζωές.
 
 
ΥΓ 1
Συνυπογράφω απόλυτα τον τίτλο του άρθρου της Κοταμανίδου: "Το βιβλίο απελευθερώνει"
 
ΥΓ 2
Μιλήστε στους διπλανούς σας για τα καλά βιβλία που διαβάζετε.Δανείστε τα και κατόπιν συζητήστε τα!Απαράμιλλη εμπειρία!
 
 
 
 
 

Τρίτη 26 Ιουνίου 2012

Αγώνας δρόμου



Σε μια κοινωνία που η ευημερία της πλέον αποτιμάται αυστηρά με οικονομικούς δείκτες, που οι ευάλωτες ομάδες έχουν αφεθεί στην τύχη τους και πολλές συλλογικότητες βιώνουν κατάθλιψη, απαισιοδοξία και αίσθηση παραίτησης, ο Matt στο παρακάτω link αφενός αποκαλύπτει με ευκρίνεια τις δικές μας ατέλειες, αφετέρου μας υπενθυμίζει γιατί πρέπει να υπηρετούμε μαχητικά τη βασική αρχή των ίσων ευκαιριών.

Υ.Γ. Ευχαριστώ Ιωάννα για το μοίρασμα!

Κυριακή 3 Ιουνίου 2012

Mια εικόνα που αντιπροσωπεύει το πρόβλημα.

«Εγώ δεν μπορώ, σκέφτομαι μια εικόνα που αντιπροσωπεύει το πρόβλημα. Είδα ένα κορίτσι πολύ όμορφο, ούτε καν 20 χρονών που περνούσε το δρόμο με ένα τσιγάρο στο χέρι και έτρεμε. Έβλεπα αυτά τα μικρά βήματα, αυτού του πανέμορφου κοριτσιού κι έλεγα ότι αυτό καμιά πολιτική δεν το λύνει. Το λύνει μόνο μια παρέμβαση με έναν άλλο τρόπο, για μια οραματική σχέση με το μέλλον»
«Έχω την εντύπωση ότι ο πολιτισμός δεν αντιμετωπίζεται όσο σοβαρά θα πρέπει και η έμφαση στον πολιτισμό είναι έμφαση στο αύριο. Μόνο μια επίθεση πολιτισμού είναι διέξοδος για να βρει η χώρα το δρόμο της και την αξιοπρέπεια της». Αυτά έλεγε ο Θοδωρος Αγγελόπουλος στην τελευταία του συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση.
ΥΓ. Η δική μου εικόνα; Άκουσα ένα αγοράκι 8 ετών (τέκνο μιας αξιότιμης ελληνικής οικογένειας) να λέει στο φίλο του γελώντας "ξεκ... Αλβ..." και όταν τον ρώτησα γιατί το είπε, μου απάντησε πονηρά και μυξοκλαίγοντας πως δεν ήξερε τι σημαίνουν τα λόγια του. Σκεφτόμουν ότι αυτό καμιά πολιτική δεν το λύνει. Μια άλλου είδους παρέμβαση είναι αναγκαία:περισσότερο παιδευτική-εκπαιδευτική, ψυχοδυναμική και προσωποκεντρική. Ποιοι θα την υλοποιήσουν; Σύμφωνα με τον Mezirow, oι πολιτισμικοί ακτιβιστές, αυτοί που αυθεντικά πιστεύουν πως μπορούν να αλλάξουν κάτι. 

Πέμπτη 24 Μαΐου 2012

Κωδικός Πανελλήνιες εξετάσεις: "Στο διάβα της ζωής ..."

Μία ιστορία που μου αρέσει να διηγούμαι είναι η προσωπική μου εμπειρία στις Πανελλαδικές εξετάσεις. Ένα πρώτο ερώτημα είναι γιατί μου αρέσει η συγκεκριμένη αφήγηση. Η απάντηση είναι απλή: ταξιδεύω σε μια περίοδο της ζωής μου που μου άφησε ισχυρές παρακαταθήκες για το μέλλον. Αναγνωρίζω σε αυτές τις εξετάσεις πως ήταν μια σπουδαία πρόκληση για ένα υψηλό επίτευγμα:τη σφυρηλάτηση του χαρακτήρα μου, με το βλέμμα μου στραμμένο στο όνειρό μου. Αμέτρητες εργατοώρες γράφοντας εκθέσεις, διαβάζοντας θεωρίες και ασκήσεις Χημείας, Φυσικής και Βιολογίας. Ναι, ήμουν δευτεροδεσμίτης και ήθελα να γίνω γιατρός. Μα οι βαθμοί μου την πρώτη χρονιά ήταν απογοητευτικοί, λαμβάνοντας υπόψη τις υψηλές βάσεις εισαγωγής στην Ιατρική:Φυσική 8 (με άριστα το 20), Έκθεση 14,5, Βιολογία 16 και Χημεία 17,5. Θυμάμαι μου ' λεγε ο Γραμμένος (Δάσκαλος πραγματικός, μου έκανε ιδιαίτερα μαθήματα στη Φυσική και τη Χημεία) "Πέτρο, η δεύτερη χρονιά έχει ένα καλό κι ένα κακό: το καλό είναι πως θα έχεις περισσότερο διαθέσιμο χρόνο για να διαβάζεις και το κακό πώς θα πορευτείς χωρίς "ταυτότητα", καθώς δεν έχεις την ιδιότητα ούτε πλέον του μαθητή ούτε του σπουδαστή ή του φοιτητή". Εκείνη τη χρονιά τα έδωσα όλα, πραγματικός μαραθώνιος. Ασκήσεις επί ασκήσεων, τη θεωρία "εντάξει, δεν υπήρχε"."Ούτε και δε σου ξεφεύγει" μου έλεγε η μάνα μου. Εγώ μες στο άγχος, την ένταση, την ενέργεια. Μου έλεγε ο Γραμμένος: "Στο διάβα της ζωής Πέτρο θα θυμάσαι τις Πανελλήνιες σαν μια μικρή κουκίδα". Έδωσα εξετάσεις και είχα συγκρατημένη αισιοδοξία. Ανέβηκα στη Θεσσαλονίκη για να πάρω μέρος στις ψυχολογικές-αθλητικές εξετάσεις για τη Στρατιωτική Ιατρική. Έμενα στο νονό μου, χτύπησε το τηλέφωνο, στην  άλλη άκρη της γραμμής η μάνα μου: "Αγόρι μου, βγήκαν τα αποτελέσματα:Φυσική 159 στα 160, Βιολογία 150 στα 160 και Έκθεση 11,5 (με άριστα το 20)". Μου έπεσε το τηλέφωνο από τα χέρια. Με κατέστρεψε το 11,5.Δεν μπορούσα να το αποδεχτώ.
Την τρίτη χρονιά πείσμωσα. Αποφάσισα να κρατήσω τους βαθμούς στη Φυσική και στη Βιολογία και να δώσω Έκθεση και Χημεία (επιλογή ρίσκου, καθώς είχα γράψει 17,5). Η στρατηγική μου έλεγε πως αν στο πρώτο μάθημα (Έκθεση)  πήγαινα καλά, δε θα κατέβαινα στη Χημεία, ακόμη κι αν το είχα δηλώσει στο Μηχανογραφικό Δελτίο και θα κατοχυρωνόταν ο πρότερος βαθμός (17,5). Προετοιμαζόμουν ταυτόχρονα και στην εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας, προκειμένου, σε περίπτωση αποτυχίας, να φύγω για σπουδές στην Ιατρική στην Ιταλία. Τρίτη χρονιά λοιπόν και στο πρώτο μάθημα (Έκθεση), βγαίνοντας από το εξεταστικό, είχα θετικό προαίσθημα.Το θέμα της Έκθεσης ήταν η ωφέλεια του βιβλίου, βατό και δουλεμένο, ένιωθα πως τα ειχα πάει καλά. Όποιος όμως έχει καεί στο χυλό, φυσάει και το γιαούρτι. Έτσι αγνόησα το προαίσθημα, και κατέβηκα και στη Χημεία.Έγραψα "νερό" τις θεωρίες, έλυσα τη θεωρητικά δύσκολη άσκηση, όμως φτάνοντας στο τέταρτο θέμα κόλλησα: δε θυμόμουν τα προϊόντα που έδινε το μυρμιγκικό οξύ, όταν θερμαινόταν στους τετρακόσιους βαθμούς Κελσίου. Είναι αυτό που λέει ο Παπακωνσταντίνου http://www.youtube.com/watch?v=eba0w4daAEg:
"Αξίζει φίλε να υπάρχεις για ένα όνειρο
και ας είναι η φωτιά του (μυρμιγκικού οξέος;) να σε κάψει»
Τελικά έμεινα στο 15.Και η Έκθεση; 17,5.
Η Ιατρική ανεκπλήρωτο όνειρο, Παιδαγωγικό Πατρών έγραφαν οι καταστάσεις στο Λύκειο, η μάνα μου μού έλεγε "κάθε εμπόδιο σε καλό" κι ο Γραμμένος "Πέτρο, σου ταιριάζουν αυτές οι σπουδές, σου πάει να είσαι δάσκαλος".
Με βεβαιότητα αυτό που μπορώ να παραδεχτώ είναι πως είμαι ευτυχισμένος που είμαι δάσκαλος και που αλληλεπιδρώ καθημερινά με παιδιά. Και διαβεβαιώνω επίσης πως πράγματι οι Πανελλήνιες εξετάσεις στο διάβα της ζωής αποδραματοποιούνται, μένει όμως, για όσους προσπαθούν, ένα κρυστάλλινο απόσταγμα: η πεποίθηση πως μέσα από τη μελέτη διανοίγεις δημιουργικές οπές και νέες προοπτικές για τον εαυτό σου. 
Τη συγκεκριμένη ανάρτηση την αφιερώνω σε όλους όσοι αγωνίζονται την περίοδο αυτή για να μπουν στις Σχολές προτίμησής τους.

Τρίτη 22 Μαΐου 2012

Don't blow your trumpet Αλέξη!

Χειμώνα του '91 θυμάμαι φοιτούσα στην πρώτη τάξη του 1ου Λυκείου στο Ίλιον. Είχε ένταση αυτή η χρονιά. Οι μαθητές σε πολλά σχολεία της Ελλάδας, σε μια πρωτόγνωρη, αυθόρμητη αντίδραση στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Βασίλη Κοντογιαννόπουλου, κατέλαβαν τα σχολεία τους. Γονείς και καθηγητές κάθε μέρα απ' έξω. Εμείς σε παρέες κουβεντιάζαμε, παίζαμε, ανακαλύπταμε τα όρια του ακτιβισμού και του θάρρους μας. Συνελεύσεις μέρα παρά μέρα για να δούμε αν θα συνεχίσουμε τις καταλήψεις και μάχες με τους γονείς για να κοιμόμαστε κάποια βράδια μέσα. Εκείνη την περίοδο δολοφονήθηκε και ο 38χρονος εκπαιδευτικός Νίκος Τεμπονέρας.
Γεγονότα που μ' έχουν σημαδέψει, όπως φαντάζομαι και το συμμαθητή μου Αλέξη. Κι ο Αλέξης της δικής μου γενιάς ήταν αυτός που βγήκε τότε στην Άννα Παναγιωταρέα και μίλησε για το δικό μας αγώνα. Κατόπιν, μέσα στο Κόμμα σφυρηλάτησε την επαναστικότητά του. Και αργότερα, κατήλθε στις Δημοτικές εκλογές ως υποψήφιος δήμαρχος της Αθήνας. Ο άφθαρτος λόγος και το νεαρό της ηλικίας αντιμετωπίστηκαν με συμπάθεια και άφηναν υποσχέσεις στο γυαλί (των ίδιων Μέσων που τώρα αυτός καταγγέλει). Κι ήταν ο εκλεκτός του Αλέκου, από τον οποίο πήρε το "δαχτυλίδι" της διαδοχής. Ως αρχηγός του Κόμματος πλέον εκπαιδεύτηκε ταχύρρυθμα σε μια σειρά από τεχνικές, αναγκαίες για να φαίνεται ισχυρός (και αρεστός): χάραξη Κομματικής στρατηγικής, υιοθέτηση ετερόκλητων συμμαχιών, εκφορά δημόσιου λόγου που ενείχε λεκτικές υπερβολές και ιδεολογικές ακροβασίες. Προσπαθώντας να ισορροπήσει μεταξύ των συνιστωσών του, εξασκήθηκε στην αφαίρεση και στη διαίρεση: ο Φώτης, ο Γρηγόρης και κάποιοι άλλοι έφυγαν αναζητώντας ένα πιο ξεκάθαρο στίγμα. Κι ο Αλέξης σε ένα πολιτικό σύστημα με πολλές δομικές παθογένειες και αναξιόπιστα πρόσωπα κατάφερε να ξεχωρίσει, να αναδυθεί. Όπως λεει κι ο ίδιος, στις 6 Μαΐου έγινε το μισό βήμα της νίκης. Το άλλο μισό, ενδέχεται να το υπονομεύσει ο ίδιος. Γιατί, όπως λένε και οι Αγγλοσάξωνες, απλά φυσάει (επίμονα) την τρομπέτα του ...   
Αγαπητέ Αλέξη
μας δένουν κοινοί αγώνες κι ενδεχομένως κοινά οράματα (τα τωρινά δικά σου δεν τα έχω ακόμη πολύ ξεκάθαρα). Αν σε είχα κοντά μου αφενός θα σε ρώταγα για τις προθέσεις και το σχέδιό σου, αφετέρου θα σου ζητούσα να νοηματοδοτήσεις τον όρο "προοδευτικός πολιτικός" και αφετρίτου  θα σου έλεγα ταπεινά μία γνώμη για τις αρετές της μετριοπάθειας και της αυθεντικότητας, που αναμφίβολα κονιορτοποιούνται στους φορμαλισμούς του Κόμματος. Επίσης, φιλικά θα σου αφιέρωνα τους στίχους του αγαπημένου μου Β. Παπακωνσταντίνου:
Τα παιδικά μας όνειρα
θα σου εκσφενδονίσω,
με χρώματα και μουσικές
θα σου τα τραγουδήσω.
Παλιέ μου φίλε, γνώριμε,
συμμαθητή, θαμώνα,
απόψε που βρεθήκαμε,
σου δίνω τη σφεντόνα
(με την ελπίδα να παραμερίσεις την τρομπέτα).
Στο καταληκτικό ερώτημα "Ποιος είσαι εν τέλει Αλέξη και τι πρεσβεύεις;" ψυχανεμίζομαι πως θα βρω την απάντηση στις επιλογές σου, στη βιογραφία σου, στα λόγια και τα έργα σου, στο ύφος και την αύρα σου.
Με αγωνιστικούς χαιρετισμούς
Ένας συμμαθητής σου



    

Τετάρτη 9 Μαΐου 2012

Πώς διοχετεύονται τα αυτοκαταστροφικά μας ένστικτα;

Ψηφίζοντας, θα μπορούσε να απαντήσει κάποιος.
"Κύματα, κύματα ξεσπάνε οι καταιγίδες της ψυχής. Νιώθεις σαν να μαζεύονται πυκνά σύννεφα και ξάφνου αρχίζουν οι βροντές και οι αστραπές. Φλόγες βγαίνουν από τα μάτια και καπνοί από τα αυτιά. Οι μυς τεντωμένοι και η αναπνοή βαριά (...). Δεν αναγνωρίζω τη δύναμη που βγαίνει από μέσα μου ξαφνικά σαν χείμαρος. Καυτά τα λόγια σαν λάβα ηφαιστείου και το μυαλό να βγάζει σπίθες, σαν να έχει υπερφορτιστεί και να ετοιμάζεται να πάθει εμπλοκή. Η ανάγκη για εκτόνωση γίνεται επιτακτική. Από πού όμως προέρχεται αυτός ο συσσωρευμένος θυμός και πόνος; Από τα βάθη της ψυχής, όπου είναι έγκλειστος και φυλακισμένος. Μίσος φριχτό που τυρρανάει την ψυχή και που θα ήθελε να σκοτώσει και να σκοτωθεί. Αναρωτιέμαι, και πάλι, όλος αυτός ο σαδομαζοχισμός, που θα έλεγε και ο Freud, είναι εγγενής ή τον αποκτά κανείς μεγαλώνοντας; Είναι ο συσσωρευμένος πόνος  και οι πληγές αυτής της ζωής που μας κάνουν να νιώθουμε έτσι ή είναι κάτι μέσα στη φύση του ανθρώπου, μέσα στα καταστροφικά του ένστικτα; Σίγουρα έχουμε κι εμείς,όπως όλα τα ζώα, επιθετικά ένστικτα. Κάποτε ήταν απαραίτητα για την επιβίωσή μας. Τώρα πώς τα διοχετεύουμε;". *

ΥΓ Τι συνάγεται ως επιτακτική ανάγκη από την εντολή του σοφού λαού; Εγώ λέω, δέσμευση στη μετριοπάθεια.

*Γεωργαντά, Ε. (2009). Ταξίδι στο συναίσθημα. Ο Υπαρξισμός στη ζωή μου. Αθήνα: Άσπρη Λέξη.

Παρασκευή 13 Απριλίου 2012

Συνομιλώντας με το Θεό τη Μεγάλη Βδομάδα.

Ο παπά-Γιάνναρος* απευθύνεται στο Θεό για βοήθεια και ο Θεός του λέει:
-Είσαι λεύτερος. Σ'έκαμα λεύτερο. Τι κρέμεσαι ακόμα από μένα; ... Πάρε απάνω σου την ευθύνη, μη ζητάς αρμήνεια από κανένα. Δεν είσαι λεύτερος; Διάλεξε.
-Βαριά η λευτεριά, Κύριε. Πώς μπορεί ο άνθρωπος να τη βαστάξει; Βαριά πολύ, Πατέρα.
Κι ακούστηκε πάλι η φωνή, μα σιγανή πια και θλιμμένη:
-Βαριά, παιδί μου, κουράγιο!

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ


*Καζαντζάκης Ν. (1982). Οι αδερφοφάδες. Αθήνα: Εκδ. Ελένης Καζαντζάκη.

Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

Brainstorming ... για το χθεσινό ντέρμπι Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού.

Πόλεμος, βία, μίσος, αίμα, χούλιγκαν (και δεκαπεντάρηδες), μολότοφ, φωτιές, τραυματισμοί, δακρυγόνα, ανείπωτες βρισιές-απειλές, συμπλοκές σώμα με σώμα, απωθημένα ... Το ΟΑΚΑ  χθες ήταν σύσσωμο μια κλινική περίπτωση, ένας απίστευτος παραλογισμός...Εμβρόντητος παρακολουθούσα, με σφιγμένη καρδιά. Εύλογα μπορείτε να μου πείτε: Πού πας βρε χριστιανέ "στη μητέρα των μαχών"; Πράγματι ο αδαής πίστευα πως θα δώ ποδόσφαιρο αντάξιο της ποιότητας των δύο ομάδων. Αντ' αυτού έγινα μάρτυρας πρωτόγνωρων εικόνων και τώρα τις αναστοχάζομαι.Μικρή σημασία έχουν τα δικά μου συναισθήματα.Διέξοδος πρέπει να βρεθεί. Στρατιές εφήβων εκπαιδεύονται ταχύρρυθμα στη βία: ξηλώνουν το μάρμαρο και το πετάνε.Μικρή σημασία έχει γι' αυτούς αν θα βρει το "όργανο" στο κεφάλι ή κάποιον άλλο.Είναι ανθυπολεπτομέρεια αν έγιναν τα επεισόδια στο ΟΑΚΑ ή  στο Καραϊσκάκη ή στην Τούμπα.Παντού καζάνια που βράζουν!Το μυαλό μου πηγαίνει στη δική μου εφηβεία:στο τοίχο του Λυκείου είχαμε γράψει συνθήματα συμπαράστασης (με σπρέι) για ένα φίλο και συμμαθητή μας που είχε πάρει αποβολή (δε θυμάμαι αν ήταν δίκαιη ή άδικη).Τέτοιας τάξης ήταν η παραβατική μας συμπεριφορά!Χθες, έφυγα στο ημίχρονο γιατί φοβήθηκα για τη σωματική μου ακεραιότητα, γιατί σιχάθηκα τους ακραίους, γιατί ντράπηκα και ένιωσα αμηχανία, αφού ως δάσκαλος έχω αντικειμενική ευθύνη.Ζητείται επειγόντως ελπίδα, πρώτα όμως κι απ'αυτή: μετριοπάθεια

Υ.Γ.1. Ὁ Τζαὶμ Σεμπρούν (Jaime Semprun) στὸ βιβλίο του L'Abime se repeuple (1997) γράφει τὸ ἑξῆς:
Ὅταν ὁ οἰκολόγος πολίτης ἰσχυρίζεται ὅτι θέτει τὸ πιὸ ἐνοχλητικὸ ἐρώτημα: ποιὸν κόσμο θὰ ἀφήσουμε στὰ παιδιά μας;, ἀποφεύγει νὰ θέσει ἕνα ἄλλο πραγματικὰ ἀνησυχητικὸ ἐρώτημα(1). Σὲ τί εἴδους παιδιὰ θὰ ἀφήσουμε τὸν κόσμο;(όπως αναφέρεται στο http://www.antifono.gr/portal/Κατηγορίες/Ανθρώπινες-Σχέσεις-Τρόπος-Ζωής/Άρθρα/1804-Τέσσερεις-σημειώσεις-για-σχολειο.html

Υ.Γ.2 Ένα έτερο εξίσου ενοχλητικό ερώτημα είναι τι κόσμος είναι αυτός, ο σημερινός που μετατρέπει τα παιδιά σε δημόσιο κίνδυνο

Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

Εγώ θα έλεγα "Φέρτε μας βιβλία, ας βρούμε και πετρέλαια"

Υστερούν σε... καλούς μαθητές οι χώρες με πλούσιο υπέδαφος

Τα έσοδα από φυσικές πηγές «αδρανοποιούν» την ανάπτυξη δεξιοτήτων

ΤΑ ΝΕΑ /ΤHE NEW YORK TIMES, ΤΟΥ THOMAS L. FRIEDMAN

Δημοσιεύτηκε στις 13 Μαρτίου στο ένθετο Οικονομία των Νέων

Συχνά με ρωτούν: «Ποια είναι η αγαπημένη σου χώρα, εκτός από αυτή που ζεις;». Πάντοτε δίνω την ίδια απάντηση: «Η Ταϊβάν». Ο συνομιλητής μου μένει έκπληκτος: «Η Ταϊβάν! Γιατί η Ταϊβάν;». Μα, απλούστατα, επειδή η Ταϊβάν είναι ένας άγονος βράχος σε μια θάλασσα που σαρώνουν οι τυφώνες, δεν διαθέτει πλουτοπαραγωγικές πηγές και παρά ταύτα είναι η τέταρτη χώρα σε χρηματοοικονομικά διαθέσιμα στον κόσμο. Επειδή αντί να πωλεί πετρέλαιο, διαμάντια ή χρυσό, τα 23 εκατ. των πολιτών της ευημερούν χάρη στο ταλέντο, την ενεργητικότητα και την ευφυΐα τους.
Πώς τα καταφέρνουν τόσο καλά οι Ταϊβανέζοι; Πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ απέδειξε τη σχέση που έχουν οι επιδόσεις των μαθητών στα βασικά μαθήματα με τα έσοδα κάθε χώρας από τις εξαγωγές φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών. Πρόκειται για σχέση αντιστρόφως ανάλογη, όπως αποδεικνύει το Διεθνές Πρόγραμμα για την Αποτίμηση των Μαθητών (PISA). Πρόκειται για μια έρευνα που διεξάγεται κάθε διετία υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ και αφορά τις επιδόσεις που έχουν στα Μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες και την κατανόηση κειμένου μαθητές ηλικίας 15 ετών από 65 διαφορετικές χώρες.
«Η έρευνα δείχνει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική εξάρτηση μιας χώρας από τον ορυκτό της πλούτο τόσο χαμηλότερες είναι οι γνώσεις και οι δεξιότητες των μαθητών της. Το συμπέρασμα είναι ακλόνητο: πετρέλαιο και PISA δεν αναμειγνύονται», σημειώνει ο Αντρέας Σλάισερ που επιβλέπει τις εξετάσεις της PISA (Τα στοιχεία της έρευνας στη διεύθυνση http://www.oecd.org/dataoecd/43/9/49881940.pdf.).
Ο Σλάισερ αναλύει τα ευρήματα της έρευνας ανατρέχοντας στη... Βίβλο: «Ο Μωυσής οδήγησε τους Εβραίους στην έρημο για να τους εγκαταστήσει έπειτα από 40ετή περιπλάνηση στη μοναδική γη της Μέσης Ανατολής που δεν έχει πετρέλαιο. Αλλά ο Μωυσής ίσως να είχε δίκιο τελικά. Σήμερα το Ισραήλ έχει μια οικονομία από τις πιο καινοτόμους και ο πληθυσμός του απολαμβάνει ένα επίπεδο ζωής που οι περισσότερες πετρελαιοπαραγωγοί χώρες της περιοχής δεν μπορούν να προσφέρουν».
Κατά τον ερευνητή του ΟΟΣΑ, τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας της PISA έδειξαν ότι οι μαθητές στη Σιγκαπούρη, τη Φινλανδία, τη Νότια Κορέα, το Χονγκ Κονγκ και την Ιαπωνία είχαν τις καλύτερες επιδόσεις, μαζί με τους Ταϊβανέζους και τους Ισραηλινούς. Αντίθετα, οι μαθητές από το Κατάρ, το Καζαχστάν, τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, το Ομάν, την Αλγερία, το Μπαχρέιν, το Ιράν και τη Συρία είχαν τις χειρότερες επιδόσεις. Σημειωτέον ότι οι μαθητές από τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Τουρκία - χώρες με συγκριτικά ελάχιστο φυσικό πλούτο - τα πήγαν καλύτερα.
«Κράτα τα πετρέλαια και φέρε μου βιβλία». Η έρευνα της ομάδας της PISA αποκάλυψε ότι οι κοινωνίες που εξαρτώνται από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές τους δεν ευνοούν την ανάπτυξη συμπεριφορών και κινήτρων, ούτε στους γονείς ούτε στους μαθητές, για την επιμελή εκπλήρωση των μαθητικών καθηκόντων και τη βελτίωση των δεξιοτήτων. Αντίθετα, σε χώρες με ελάχιστο φυσικό πλούτο όπως η Φινλανδία, η Σιγκαπούρη ή η Ιαπωνία, η γνώση αποτελεί αξία και η εκπαίδευση προτεραιότητα. Υπάρχουν βεβαίως και εξαιρέσεις όπως η Νορβηγία, ο Καναδάς και η Αυστραλία, χώρες με τεράστιο φυσικό πλούτο αλλά και με μαθητές... ξυράφια, όπως δείχνει η έρευνα. Οι τρεις αυτές χώρες όμως εφαρμόζουν πολιτικές εξοικονόμησης και επένδυσης των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους. Δεν επιδιώκουν απλώς να τις καταναλώνουν και να ζουν από αυτές. Συμπερασματικά, όπως σημειώνει ο Σλάισερ, «η γνώση και οι δεξιότητες αποτελούν το παγκόσμιο νόμισμα για τις οικονομίες του 21ου αιώνα. Δεν υπάρχει όμως κεντρική τράπεζα που τυπώνει το νόμισμα αυτό. Ο καθένας πρέπει να αποφασίσει πόσο θα τυπώσει για λογαριασμό δικό του και των παιδιών του».


Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

Διαβάζουμε πως "η δωρεάν παιδεία θα φέρει κοινωνική ειρήνη, το σχολείο θα γίνει ο μέγας εξισωτής". Ουτοπία ή πραγματικότητα;

O διανοητής Αϊρα Σορ εξηγεί πώς χρησιμοποιεί την καθημερινότητα ως μέρος της εκπαίδευσης
Συνέντευξη στον Ηλία Μαγκλίνη (Καθημερινή 09/10/11)
«Όσων οι πατεράδες πηγαίνουν στη δουλειά τους φορώντας γραβάτα, να σηκώσουν τα χέρια τους». Αυτή τη φράση είχε ακούσει ο Αϊρα Σορ, μαθητής στην Αμερική της δεκαετίας του ’50. Δεν σήκωσε το χέρι του. «Ο πατέρας μου ήταν μηχανικός. Φορούσε βρόμικη φόρμα, όχι γραβάτα. Όταν με πήρε στη δουλειά του, διαπίστωσα ότι όταν έφτανε, άλλαζε και φορούσε μια ακόμα πιο βρόμικη φόρμα. Αλλά έτσι ήταν τα σχολεία τότε στην Αμερική για τα παιδιά της εργατικής τάξης: τα προσέβαλαν χωρίς λόγο. Θα έπρεπε να ντρέπομαι επειδή ο πατέρας μου φορούσε λερωμένα ρούχα στη δουλειά του. Οταν επέστρεφε όμως με τη βρόμικη φόρμα του σπίτι, σήμαινε ότι μπορούσαμε να φάμε. Για μένα, βρομιά σήμαινε φαγητό στο τραπέζι. Οσο πιο βρόμικος ήταν ο πατέρας σου στη δουλειά, τόσο περισσότερο φαγητό είχες στο τραπέζι».
Ο Σορ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους διανοητές και αγωνιστές του εκπαιδευτικού χώρου και του πεδίου της εκπαίδευσης ενηλίκων. Διδάσκει στο κέντρο μεταπτυχιακών σπουδών του City University της Νέας Υόρκης και υπήρξε στενός συνεργάτης του Paulo Freire, του θεμελιωτή της ριζοσπαστικής θεωρίας και πράξης της διά βίου μάθησης. Το έργο του Σορ σχετίζεται με την εφαρμογή των ιδεών του Paulo Freire. Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του βρίσκεται η ενδυναμωτική εκπαίδευση, που αφορά μια κριτική και δημοκρατική διδακτική και μαθησιακή προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή έχει ως κεντρικό στοιχείο τον διάλογο μέσω του οποίου εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι εξετάζουν μαζί ζητήματα της καθημερινότητας, κοινωνικά θέματα και αναπτύσσουν την ακαδημαϊκή γνώση.
«Αυτό που ονομάζουμε “μαζική εκπαίδευση”», λέει ο Σορ, «ξεκίνησε γύρω στα 1850. Η ιδέα ήταν ότι το κράτος θα έστηνε ένα σχολικό σύστημα για όλα τα παιδιά -κι όχι μόνο για τους πλούσιους-, θα οργάνωνε το πρόγραμμα και θα το χρηματοδοτούσε. Βέβαια, από πίσω κρυβόταν η ιδέα ότι όσο οι κοινωνίες στη Δύση εκβιομηχανίζονται, η πάλη των τάξεων θα ενταθεί επικίνδυνα, οπότε μέσω της εκπαίδευσης αυτές οι εντάσεις θα μειωθούν. Ο πρώτος επίτροπος δημόσιας εκπαίδευσης, Οράτιος Μαν, έλεγε: “H δωρεάν παιδεία θα φέρει κοινωνική ειρήνη. Το σχολείο θα γίνει ο μέγας εξισωτής”. Ωστόσο, το σχολείο ουδέποτε εξίσωσε άτομα διαφορετικών τάξεων. Παρότι αυξήθηκαν και αναπτύχθηκαν τα σχολεία, οι οικονομικές διαφορές παραμένουν τεράστιες».
Κοινωνική δημοκρατία
Σύμφωνα με τον Σορ, ο Οράτιος Μαν ήταν ένας ιδεολόγος. «Πίστευε σε αυτά που έλεγε, αγνοώντας ότι δημιουργούσε ένα πολιτικό όργανο για τις κυρίαρχες κοινωνικές ομάδες. Ετσι, αυτό που συνέβη στις ΗΠΑ από το 1877 έως το 1947 ήταν ένας βίαιος ταξικός πόλεμος. Ξεκίνησε με τη μεγάλη απεργία στους σιδηροδρόμους το 1877 κι έληξε με το μαζικότερο απεργιακό κύμα στην ιστορία της Αμερικής, το 1947, το οποίο εδραίωσε την κοινωνική δημοκρατία στις ΗΠΑ επί τριάντα συνεχή έτη, έως το 1979. Ποτέ άλλοτε η εργατική τάξη δεν πέρασε τόσο καλά στην Αμερική».
Σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, οι γόνοι των εργατικών τάξεων, ακριβώς επειδή υπήρχαν δουλειές με καλούς μισθούς, προτιμούσαν να πάνε απ’ το σχολείο στη φάμπρικα παρά σε κάποια σχολή. «Οταν όμως είδαν τον σοβιετικό Σπούτνικ στον νυχτερινό ουρανό της Αμερικής το 1957», λέει γελώντας ο Σορ, «όλοι τρόμαξαν. Τότε αποφάσισαν ότι για να νικήσουμε τους Ρώσους χρειαζόμαστε ένα ακόμα καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα. Το 1958 πέρασε η National Defence Education Act, με στόχο να προσελκύσουν τους γόνους των εργατικών τάξεων στα πανεπιστήμια. Εως το 1970, και κάθε δέκα ημέρες χτιζόταν και ένα καινούργιο campus».
Μέσα στη δεκαετία του ’70, η συντηρητική ελίτ αντέδρασε. Ο Σορ μιλά για «συντηρητική αποκατάσταση» (conservative restoration), σε όλα τα επίπεδα - και στην εκπαίδευση. «Ο στόχος ήταν πώς να αφυδατώσεις έναν λαό από τα φιλελεύθερα ιδεώδη που είχαν αναπτυχθεί τη δεκαετία του ’60». Η μεγάλη αντίδραση ήρθε το 1980, μετά την έλευση του Ρέιγκαν στον Λευκό Οίκο. «Επινόησαν ένα τεχνητό ζήτημα: ότι στην Αμερική υπήρχε πρόβλημα αναλφαβητισμού. Ποια ήταν η απάντηση σε αυτό; Η παρέμβαση του κράτους στην εκπαιδευτική πολιτική. Μασημένη τροφή στο στόμα, χωρίς κριτική ανάλυση και διαλεκτική. Γι’ αυτό και εμείς υψώνουμε τη φωνή μας απέναντι σε αυτή την αποτυχία. Η κριτική ή απελευθερωτική παιδαγωγική αποτελεί μέρος αυτής της προσπάθειας».
Ο ρόλος του Freire
Τον ιδανικό σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια ο Αϊρα Σορ είχε βρει στο πρόσωπο του αείμνηστου Βραζιλιάνου παιδαγωγού Paulo Freire. «Ο Πάουλο ανέπτυξε τις μεθόδους του με αναλφάβητους ενήλικες, στη Βραζιλία της δεκαετίας του ’50 και του ’60, κάνοντας λόγο σε ένα πολύ δημοφιλές βιβλίο του για “παιδαγωγική των καταπιεσμένων”. Χωρίς να τον γνωρίζω ακόμα, πειραματιζόμουν σε ένα πανεπιστήμιο τετάρτης κατηγορίας, όπου βρήκα αρχικά δουλειά (με “έκαιγε” το ακτιβιστικό μου παρελθόν και δεν με προσλάμβαναν εύκολα), με γόνους εργατικών τάξεων που δεν ήθελαν να μορφωθούν: πώς να κάνεις τους ανθρώπους αυτούς να αγαπήσουν τη γνώση; Όταν έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του Πάουλο, ένιωσα ότι μας απασχολούσαν τα ίδια πράγματα: πώς χρησιμοποιείς την κουλτούρα της καθημερινής ζωής ως μέρος εκπαιδευτικού προγράμματος, όχι μόνο για ανήλικους αλλά και για ενήλικους κτλ.».
Όταν ρωτούμε τον Σορ σχετικά με την εκπαιδευτική πολιτική του Ομπάμα, κατεβάζει τα μούτρα του. «Είμαστε πολύ απογοητευμένοι με τον Ομπάμα. Δεν έχει εκπαιδευτικό όραμα, συνεχίζει το παλαιό, συντηρητικό μοντέλο. Και η συντηρητική επιστροφή δεν είναι ρεπουμπλικανική υπόθεση. Βρήκαν υποστηρικτές στο Δημοκρατικό Κόμμα, όπως στο πρόσωπο του Τεντ Κένεντι. Και το διάλειμμα της κυβέρνησης Κλίντον απλώς επιβεβαίωσε αυτή την κατάσταση».
Ποιος είναι ο Σορ
Συγγραφέας πολλών βιβλίων, μεταξύ των οποίων τα: Freire for the Classroom: A Sourcebook for Liberatory Teaching (1987), Empowering Education (1992), Critical Literacy in Action (1999). Στην Ελλάδα μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το βιβλίο που έγραψε μαζί με τον Paulo Freire, με τίτλο: «Απελευθερωτική Παιδαγωγική, Διάλογοι για τη Μετασχηματιστική Εκπαίδευση».

Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012

Η πολυπραγμοσύνη των ... ασχέτων!

Παραθέτω αυτούσια την πρώτη παράγραφο του άρθρου (με τίτλο "Μία εξαιρετική ιδέα") του κου Μίχα (ολόκληρη η δημοσίευση στο http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=12920):
Την περασμένη εβδομάδα το Εφετείο της Νέας Υόρκης εξέδωσε μία ιστορική απόφαση: επέτρεψε να δημοσιοποιούνται εφ εξής οι αξιολογήσεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η δημοσιοποίηση έκρινε το δικαστήριο θα κάνει τους κακούς δασκάλους και καθηγητές να ντρέπονται και να προσπαθήσουν να βελτιωθούν.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μέτρο αυτό θα πρέπει να υιοθετηθεί το ταχύτερο στην Ελλάδα ...

Πραγματικά η διατύπωση τέτοιων απόψεων με ξεπερνάει, μου έρχεται στο νου η αναγκαιότητα μιας συμφωνίας στα αυτονόητα. Ποια είναι αυτά;
  • Η αξιολόγηση στα σχολεία ως φιλοσοφία, μέθοδος και πρακτική δεν μπορεί να περιγραφεί με δικονομικούς όρους και να επιβληθεί με δικαστικές αποφάσεις.Το πνεύμα και το γράμμα του νομοθέτη πρέπει να εμπνευστεί πρωτίστως από την Εφαρμοσμένη Παιδαγωγική.
  • Η  αξιολόγηση ως φιλοσοφία και πρακτική που καταληκτικά οδηγεί στην επίπληξη, στην τιμωρία και εντέλει στην απόλυση του εκπαιδευτικού ενέχει το στοιχείο της ανθρωποφαγίας. Πόσο οξύμωρο ακούγεται: στο όνομα μιας καλύτερης παιδείας, να ευνουχίζονται προσωπικότητες, να τρομοκρατούνται συνειδήσεις, να στιγματίζονται υπολήψεις από εμπειρογνώμονες ειδικούς στην αξιολόγηση ... Το επόμενο στάδιο θα είναι όσοι δεν πιάνουν τα standards να διώκονται και ποινικά (αδίκημα περί απιστίας).
  • Το μοντέλο που προκρίνει το Εφετείο της Νέας Υόρκης, ο συγγραφέας του άρθρου και οι θιασώτες αυτών των απόψεων αγνοούν πως  "Μια αυθεντική παιδεία δεν ασκείται από τον Α για τον Β ή από τον Α περί του Β, αλλά από τον Α μαζί με τον Β, με μεσάζοντα την πραγματικότητα (Φρέιρε 1977)*.
Μαγική και μονοδιάστατη λύση στο ζήτημα της εφαρμογής της αξιολόγησης στα σχολεία δεν υπάρχει.Ευκταίο θα είναι να υπάρχει μία βασική αρχή: η αξιολόγηση ως ανατροφοδότηση, προκειμένου να βελτιώσουν οι ίδιοι οι δάσκαλοι τις πρακτικές τους και να μεγιστοποιηθούν τα μαθησιακά οφέλη για τους μαθητές.Θυμίζω στους φωνασκούντες πως οι δάσκαλοι πριν να στελεχώσουν τα σχολεία αυτού του τόπου περνάνε από δύο φίλτρα αξιολόγησης: το ένα, είναι οι διαρκείς εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και το άλλο οι εξετάσεις του ΑΣΕΠ. Συνεπώς, η όποια αξιολόγηση εφαρμοστεί στη συνέχεια θα πρέπει να έχει διαμορφωτικό (και ανατροφοδοτικό)χαρακτήρα και φυσικά να σέβεται την προσωπικότητα του αξιολογούμενου.
Φυσικά το ελληνικό σχολείο δε χρειάζεται διαπομπεύσεις δασκάλων για να γίνει καλύτερο.Και φυσικά δε χρειάζεται αδαείς και αμετροεπείς εμπειρογνώμονες που απλά αρέσκονται να αξιολογούν τους άλλους καθ' έξιν...  



*Freire P. (1970) Pedagogy of the Opressed. England: Penguin Books.
Ελλ. Μετ. Γ. Κρητικός. (1977) Η αγωγή του καταπιεζόμενου. Αθήνα: Κέδρος

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012

Ο ζωτικός μας χώρος ... και οι άλλοι

Οι θεωρητικοί τονίζουν πως η επιτυχία στην επαγγελματική σταδιοδρομία και γενικότερα στη ζωή δεν επηρεάζεται τόσο από τη διανοητική ευφυΐα, όσο από ικανότητες κοινωνικού χαρακτήρα, που αφορούν στις διανθρώπινες σχέσεις και στα συναισθήματα, όπως είναι η ικανότητα να κατανοούμε τη θέση των άλλων, καθώς και να χειριζόμαστε τα δικά μας συναισθήματα προκειμένου να επικοινωνούμε δημιουργικά.
Αναλογίζομαι πόσο συστηματικά αυτές οι ικανότητες αποτελούν αντικείμενο μάθησης στο σημερινό σχολείο ...Επιπλέον, πόσο επαρκείς είμαστε για να υλοποιήσουμε τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
Τι συμβαίνει όμως όταν συμπιέζεται ο προσωπικός, ζωτικός χώρος των ενηλίκων; Καταρχήν, (αυτός) πώς οριοθετείται; Είναι αποτέλεσμα των εγωκεντρικών προδιαθέσεων ή της φυσικής ροπής στην αυτοδιάθεση;

Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

O αξιολογητής, ο αξιολογούμενος και ... τα ευρήματα της αξιολόγησης

Την περίοδο του Εθνικού διχασμού στην Κρήτη, ένας επιθεωρητής δημοτικής εκπαίδευσης ανέβαινε μ’ ένα μουλάρι σ’ ένα ορεινό και δύσβατο χωριό, για να επιθεωρήσει τον εκεί δάσκαλο.
Στο δρόμο που επήγαινε συναντά έναν αγωγιάτη και τον ρωτά:
«Δε μου λες, πατριώτη, ο δάσκαλος τι είναι; Βενιζελικός ή βασιλικός;»
«Βενιζελικός», απαντά ο αγωγιάτης. «Α, το γαϊδούρι» σχολίασε ο επιθεωρητής.
Ο αγωγιάτης όμως ήταν Βενιζελικός και φίλος του δασκάλου και έτρεξε να μεταφέρει στον δάσκαλο τη στιχομυθία.
«Το και το, δάσκαλε. Σε είπε γαϊδούρι».
Την επομένη μπαίνει ο επιθεωρητής
στην τάξη και ρωτά το δάσκαλο ποιο είναι το μάθημα της ημέρας.
«Τα σημεία της στίξεως», απαντά ο δάσκαλος.
«Ας δούμε, λοιπόν, τι ξέρουν τα παιδιά», λέει ο επιθεωρητής.
Ο δάσκαλος σήκωσε ένα μαθητή, τον Σήφη, στον πίνακα και του είπε να γράψει τη φράση:
«Ο επιθεωρητής είπε, (κόμμα), ο δάσκαλος είναι γαϊδούρι (τελεία).
Αφού, έκπληκτος ο μαθητής, το έγραψε, τον ρωτά ο δάσκαλος:
«Ποιος είναι, παιδί μου, γαϊδούρι;».
«Ο δάσκαλος», ψέλλισε ο μαθητής.
«Και ποιος το είπε;».
«Ο επιθεωρητής, κύριε».
«Ωραία», είπε ο δάσκαλος.
«Σβήσε τώρα το κόμμα και βάλ’ το αλλιώς»:
Ο επιθεωρητής, (κόμμα), είπε ο δάσκαλος, (κόμμα), είναι γαϊδούρι».
Μόλις τελείωσε ο μαθητής, τον ρωτά ο δάσκαλος: «Ποιος είναι τώρα, παιδί μου, το γαϊδούρι;».
«Ο επιθεωρητής», απαντά δειλά ο μαθητής. «Και ποιος το είπε;» «Ο δάσκαλος», απαντά ο μαθητής.
Οπότε στρέφεται ο δάσκαλος στην τάξη και λέει:
«Είδατε παιδιά τι κάνουν τα κόμματα; Πότε βγάζουν γάιδαρο τον επιθεωρητή και πότε το δάσκαλο».!

Υ.Γ.
Πότε αξιολογούμε; Γιατί αξιολογούμε; Τι αξιολογούμε;Πώς αξιολογούμε;
Το κάθε πρόβλημα (βλ. αξιολόγηση) έχει σίγουρα (τουλάχιστον) μία λύση. Για να την προσεγγίσουμε αρκεί να το περιγράψουμε (το πρόβλημα) σωστά ...

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2012

Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2012

H Συνάντηση των Προσώπων ως Συγκινησιακή Εμπειρία και Πεδίο Επικοινωνίας

Τα παιδιά της Δευτέρας Δημοτικού  βιώνουν τη μάθηση στην προτεινόμενη δραστηριότητα ως μία από τις ανταμοιβές της καθημερινής εμπειρίας. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε έχει ως αφετηρία τη συμβολή της αισθητικής εμπειρίας: τα παιδιά καλούνται να σχεδιάσουν και να ζωγραφίσουν τις Προσωπογραφίες τους (του εαυτού τους και έτερου συμμαθητή τους).
Τα έργα των παιδιών αποτελούν κίνητρο συζήτησης για την αυτοεικόνα τους και την εικόνα που έχουν οι άλλοι για τους εαυτούς τους. Μέσα από εστιασμένες  συγκρίσεις είναι δυνατό να αναδειχτούν η δημιουργικότητα όλων των παιδιών και συνάμα κοινά, αλλά και διαφοροποιημένα, σημεία των έργων τους.

Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2012

Stand by me ... στο παγκόσμιο χωριό!

Οι μουσικοί του δρόμου απλά μάς επιβεβαιώνουν τις κοινές μας πολιτισμικές υπαγωγές ...
http://vimeo.com/moogaloop.swf?clip_id=2539741

Το ψυχογράφημα του Έλληνα;

Γεώργιος Σουρής (1853-1919)
 
Ποιος είδε κράτος λιγοστό
σ' όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;
Να τρέφει όλους τους αργούς,
νά 'χει επτά Πρωθυπουργούς,
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;
Νά 'χει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά,
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;
Όλα σ' αυτή τη γη μασκαρευτήκαν
ονείρατα, ελπίδες και σκοποί,
οι μούρες μας μουτσούνες εγινήκαν
δεν ξέρομε τί λέγεται ντροπή.
Σπαθί αντίληψη, μυαλό ξεφτέρι,
κάτι μισόμαθε κι όλα τα ξέρει.
Κι από προσπάππου κι από παππού
συγχρόνως μπούφος και αλεπού.
Θέλει ακόμα  -κι αυτό είναι ωραίο-
να παριστάνει τον ευρωπαίο.
Στα δυό φορώντας τα πόδια που 'χει
στο 'να λουστρίνι, στ' άλλο τσαρούχι.
Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαίο,
ύφος του γόη, ψευτομοιραίο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,
λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης.
Και ψωμοτύρι και για καφέ
το «δε βαρυέσαι» κι «ωχ αδερφέ».
Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς
σαν πιάσει πόστο: δερβέναγάς.
Δυστυχία σου, Ελλάς,
με τα τέκνα που γεννάς!
Ώ Ελλάς, ηρώων χώρα,
τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;

Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2012

Περί αυτισμού ο λόγος: Eίμαστε έτοιμοι για αυτές τις προκλήσεις;

Γιατί για πολλούς ενηλίκους δεν είναι εύκολο να απομαθαίνουν, ιδίως όταν καλούνται να μετασχηματίσουν αξίες και πεποιθήσεις που τις θεωρούσαν δεδομένες και είχαν επενδύσει συναισθηματικά σε αυτές (Rogers, 2002)*.

*Rogers A. (2002) Παρέμβαση ως σύνεδρος, στο Κόκκος Α. (επιμ.) Διεθνής Συνδιάσκεψη για την Εκπαίδευση Ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, σ. 49-52.

Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2012

Γονείς (και Δασκάλους) χρειάζονται τα παιδιά...Όχι ψυχολόγους!

Πολλοί αναλύουν τα αίτια της κρίσης διαβάζοντας αριθμούς και στατιστικές. Ο πιο ασφαλής, δηλαδή, τρόπος για να καταλήξουν σε λάθος συμπεράσματα.Η αλήθεια κρύβεται στις σχέσεις που δομούμε με τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Για λόγους εκπαιδευτικούς, η κάθε οικογένεια θα μπορούσε να αποτελεί και μια μελέτη περίπτωσης.
Προαπαιτούμενο για τον προσωπικό μας μετασχηματισμό είναι ο κριτικός στοχασμός και η παρρησία. Η ιστορία που ακολουθεί είναι αποκαλυπτική!

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΟΥ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΟΥ είναι μια πολύ αγαπημένη οικογένεια.  Είναι ο αγαπημένος μου μπαμπάς, η αγαπημένη μου μαμά, ο αγαπημένος μου αδελφός και στον κάτω όροφο η αγαπημένη μου γιαγιά και ο αγαπημένος μου παππούς. Τον αγαπημένο μου μπαμπά δεν τον βλέπω ποτέ, γιατί φεύγει το πρωί για τη δουλειά και γυρίζει τα μεσάνυχτα.  Δηλαδή κανονικά γυρίζει στις 7.00 μ.μ., αλλά κάνει και πέντε ώρες γύρω - γύρω το τετράγωνο μέχρι να βρει να παρκάρει.  Κι όταν έρχεται δεν είναι και πολύ χαρούμενος και καθόλου δεν μοιάζει με τους μπαμπάδες των διαφημίσεων που μπαίνουν μέσα με δωράκια και σοκολάτες και τα παιδιά πηδάνε στην αγκαλιά του κι αυτός γελάει και τα στριφογυρίζει ψηλά.  Εμάς λέει: "Άι σιχτίρι, το κωλοκράτος μου μέσα" και βροντάει τα κλειδιά στο συρτάρι. Την αγαπημένη μου μαμά δεν τη βλέπω επίσης, γιατί κι αυτή δουλεύει αλλά έρχεται σπίτι με το λεωφορείο.  Και μετά πλένει, σιδερώνει, σφουγγαρίζει, μαγειρεύει και βρίζει τον μπαμπά που δεν πήρε τυρί τριμμένο από το σούπερ μάρκετ.  Και δεν μοιάζει καθόλου με τις μαμάδες των διαφημίσεων, γιατί δεν μαγειρεύει βαμμένη ούτε με ψηλοτάκουνα.  Κι όταν λερώσουμε το μπλουζάκι με σοκολάτες δεν γελάει χαρούμενη που έχει το σωστό απορρυπαντικό, αλλά μας λέει: "Ε, βέβαια. Άμα έχετε τη δουλάρα. Άντε βγάλ΄ το, τελείωνε, ΤΕΛΕΙΩΝΕ λέμε, την τύχη μου που στραβώθηκα και τον παντρεύτηκα". Τον αγαπημένο μου αδελφό δεν τον βλέπω ποτέ, γιατί λείπουμε κι οι δυο στο σχολείο και μετά εκείνος πηγαίνει φροντιστήριο και μετά κλείνεται στο δωμάτιό του και μετά ανοίγει το κομπιούτερ του και μετά ψάχνει γυμνές κυρίες και μετά τις βρίσκει και μετά χαίρεται.  Ο μπαμπάς μου, η μαμά μου, ο αδελφός μου κι εγώ είμαστε μια πολύ αγαπημένη οικογένεια και κάθε Κυριακή μεσημέρι κάνουμε ένα πολύ αγαπημένο οικογενειακό τραπέζι κι εκεί έχουμε όλο τον χρόνο να τσακωθούμε μεταξύ μας.  Ο μπαμπάς μαλώνει τον αδελφό μου που δεν διαβάζει αρκετά και μετά μαλώνει εμένα που δεν τα τρώω τα παντζάρια.  Και μετά η μαμά μαλώνει τον μπαμπά μου γιατί μας μαλώνει, γιατί είναι "αντιπαιδαγωγικό" λέει. Και μετά η μαμά μου μαλώνει τον αδελφό μου που πετάει τα μποξεράκια του στη μοκέτα κι έχει και τη μέση της και μετά μαλώνει εμένα που θέλω να μου πάρουνε κινητό. Και μου λέει: "Έκανε κι η μύγα κώλο και ζητάει κινητό".  Κι εγώ της λέω: "Η Ευαγγελία γιατί έχει κινητό που είναι και 27 μέρες μικρότερη;".  Κι η μαμά μου μού λέει: "Δεν με νοιάζει τι κάνει η Ευαγγελία, εμένα με νοιάζει τι κάνει το δικό μου το παιδί".  Και φωνάζει και ο μπαμπάς τής λέει: "Τώρα που ουρλιάζεις εσύ, δεν είναι αντιπαιδαγωγικό;"  Κι η μαμά τού λέει: "Δεν ουρλιάζω, συζήτηση κάνουμε".  Κι ο μπαμπάς μου της λέει: "Ναι, έχεις δίκιο. Μπορεί στο ισόγειο να μη σε άκουσαν".  Κι η μαμά του λέει: "Έχε χάρη που είναι τα παιδιά, αλλιώς θα σου ΄λεγα τώρα".  Και δεν του λέει.
ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΚΑΝΕΝΑΣ δεν μιλάει για πολλή ώρα.  Κι ακούγονται μόνο τα πιρούνια, τα μαχαίρια κι ο αδελφός μου που κάνει κλάπα κλούπα με τη γλώσσα του.  Κι η μαμά τού λέει: "Δεν μπορείς να φας σαν άνθρωπος;"  Κι ο αδελφός μου της λέει: "Σαν άνθρωπος τρώω". Κι η μαμά μου του λέει: "Θα σε καλέσουνε σε κάνα σπίτι, ρεζίλι θα γίνουμε".  Κι ο μπαμπάς μου της λέει: "Μπορείς να σταματήσεις μία στιγμή, ΜΙΑ, Μ-Ι-Α, αυτό το μπουρ μπουρ μπουρ, μες στ΄ αυτί μου. Έλεος δηλαδή, ΕΛΕΟΣ, Ε-Λ-Ε-Ο-Σ!".  Κι η μαμά μου λέει: "Δεν φτάνει που έχω γίνει χίλια κομμάτια να σας υπηρετώ όλους εδώ μέσα, μια καλή κουβέντα να ακούσω,ΜΙΑ, Μ-Ι-Α".  Κι ο μπαμπάς μου της λέει: "Έριξες πολύ αλάτι, λύσσα το ΄κανες".  Κι η μαμά τού λέει: "Ορίστε, εκεί που μας χρωστάγανε, μας πήραν και το βόδι".  Κι εγώ ρωτάω: "Πότε είχαμε βόδι και μας το πήρανε;".  Κι ο αδελφός μου μού λέει: "Είσαι μαλακισμένο".  Κι εγώ βάζω τα κλάματα και λέω:"Με λέει μαλακισμένο".  Κι ο μπαμπάς μου του λέει: "Μη λες την αδελφή σου μαλακισμένο".  Κι ο αδελφός μου λέει: "Αφού είναι;"  Κι η μαμά μου λέει: "Και δεν θέλω να ακούω τέτοιες λέξεις εδώ μέσα".  Κι ο αδελφός μου της λέει: "Όταν τις λέει ο μπαμπάς είναι καλά;".  Κι η μαμά μου λέει στον μπαμπά μου: "Ορίστε, είδες το παράδειγμα που δίνεις στα ίδια σου τα παιδιά". Κι ο μπαμπάς μου λέει: "Μια μπουκιά δεν μπορούμε να φαρμακώσουμε σ΄ αυτό το σπίτι, ΜΙΑ, Μ-Ι-Α".  Κι η μαμά μου του λέει: "Τι μπουκιά, εσύ δεν είπες είναι λύσσα;  Κι άμα δεν σ΄ αρέσει, να πας να σου μαγειρεύει η Βιβή".  Κι εγώ λέω: "Ποια είναι η Βιβή".  Κι η μαμά λέει: "Ποια είναι η Βιβή Μανώλη; Πες στο παιδί σου, στο σπλάχνο σου, στην κόρη σου ποια είναι η Βιβή, Μανώλη".  Κι ο πατέρας μου λέει: "Η κυρία Βιβή είναι μια εξαίρετη συνάδελφος κι η μάνα σας είναι μια τρελή γυναίκα".  Κι η μαμά λέει: "Γι΄ αυτό γυρίζουμε μεσάνυχτα, Μανώλη;  Επειδή η Βιβή είναι μια εξαίρετη συνάδελφος, Μανώλη;".  Κι ο μπαμπάς λέει: "Γυρίζουμε μεσάνυχτα, διότι τα μεσάνυχτα βρίσκουμε να παρκάρουμε. Άντε να δούμε πού θα φτάσει ο πληθωρισμός πια".  Κι η μαμά μου του λέει: "Έχε χάρη  που είναι τα παιδιά, αλλιώς σου ΄λεγα εγώ".  Κι ο μπαμπάς της λέει: "Τι θα  μου ΄λεγες εσύ;".  Κι η μαμά του λέει: "Το δισάκι μου στον ώμο, για τον δρόμο, για τον δρόμο, αυτό θα σου ΄λεγα εγώ".  Κι εγώ λέω: "Έγιν΄ η
 βροχή  χαλάζι, δεν με νοιάζει, δεν με νοιάζειειειειει".  Κι ο μπαμπάς κι η μαμά μού λένε: "ΣΤΑΜΑΤΑ!!!" και σταματάω.
 ΚΑΙ ΠΕΦΤΕΙ ΠΑΛΙ μια σιωπή, ντράγκα ντούγκα τα πιρούνια.  Κι ο αδελφός μου λέει: "Έφαγα, πάω μέσα".  Κι ο μπαμπάς μου του λέει: "Δεν έχει να πας  πουθενά.  Τώρα τρώμε όλοι μαζί σαν οικογένεια". Κι η μαμά μου του λέει: "Έχει δίκιο ο πατέρας σου, να κάτσεις εκεί που κάθεσαι". Και καθόμαστε όλοι εκεί που καθόμαστε.
   
   
 Έλενα   Ακρίτα
 Νέα του Σαββατοκύριακου

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2012

O διδακτισμός της τηλεοπτικής διαφήμισης

Στα λυκειακά μου χρόνια έγραφα εκθέσεις με θέμα "τα καλά και τα κακά" της τηλεόρασης.Το videaki πιστώνεται στα καλά ...Συνάδει το θετικό μήνυμα με τη σκληρότητα του περιεχομένου;

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012

"Καληνύχτα σας" μας λέει ο Ιαβέρης. Γιατί άραγε;

Από την ομιλία του Ιαβέρη στη Ερμούπολη σε ένα άδειο ακροατήριο:
1) Ξέρετε με πόσα χιλιόμετρα έπεσε πάνω στην κολώνα της μπασκέτας ο μπασκετμπολίστας Μπόμπαν Γιάνκοβιτς; Ε; Με τέσσερα (4) χιλιόμετρα την ώρα. Και έμεινε ανάπηρος, παραπληγικός.
Οταν λοιπόν το παιδί σας στέκεται λυμένο και όρθιο ανάμεσα στα δύο μπροστινά καθίσματα και φρενάρετε ή τρακάρετε με περισσότερα από 4 χ.α.ω., ξέρετε τί είναι πιθανό να γίνει; Και πόσο συχνά πάτε με 4 χ.α.ω.; Και πόσο συχνά ο απέναντί σας πάει επίσης με 4 χ.α.ω.;
2) Οταν ένα ΙΧ κινείται με 50 χ.α.ω. και τρακάρει σε σταθερό σημείο (κολώνα) ξέρετε με πόση δύναμη θα σκάσει ο επιβάτης που δε φοράει ζώνη στο ταμπλώ; Με δύναμη 3 τόνων. Μπορείτε εσείς να σηκώσετε 3 τόνους; Ο Πύρρος Δήμας σηκώνει κάπου 240 κιλά... Είμαστε λοιπόν τόσο ηλίθιοι; Ναι είμαστε. Αλλά αν ρωτήσεις γύρω σου, όλοι πιστεύουν ότι ξέρουν να "οδηγάνε". Ρε δεν πάμε στο διάολο, λέω εγώ .
3) Όταν οι πίσω επιβάτες δε φοράνε ζώνη ασφαλείας (αλήθεια πόσοι από τους πίσω επιβάτες φοράνε ζώνη; ξέρετε με πόση δύναμη θα σκάσουν πάνω στους μπροστινούς; Τα ίδια, με 3 τόνους. Ε, λοιπόν τί νόημα έχει να φοράει ο μπροστινός επιβάτης ζώνη ασφαλείας, άμα δε φοράει ο πίσω;
4) Οταν η μαμά κρατάει το αγγελούδι της στην αγκαλιά, καθισμένη στο μπροστινό κάθισμα, ξέρετε με πόση δύναμη θα το συνθλίψει πάνω στο ταμπλώ, αν γίνει ατύχημα με μόλις 50 χ.α.ω.; Ε, τώρα
πια ξέρετε. Με 3 τόνους. Θα βάζατε το παιδί σας να το συνθλίψει ένα φορτηγό 3 τόνων; Οχι; Ε, γιατί το κρατάτε στην αγκαλιά; Και μή μου πείτε ότι θα το συγκρατήσετε...
5) Λέει ο Ελληνας που τα ξέρει... όλα: "Αμα δε φοράω κράνος, βλέπω καλύτερα και στο κάτω κάτω μόνο τον εαυτό μου βλάπτω". Αλήθεια; Κλαμένος και μυξωμένος, πέρα από αηδία είσαι και σκέτη
τύφλα. Την τύφλα σου δε βλέπεις. Αλλά ας το δούμε και αλλιώς. Αν πηγαίνεις με 80 χ.α.ω και φας τη μέλισσα στη μούρη, δεν είναι πιθανό να προκαλέσεις ατύχημα; Και ποιός θα φταίει τότε; Βλέπεις λοιπόν που το κράνος δεν είναι μόνο "δική σου υπόθεση";
6) Εχετε δει κάποιους πιτσιρικάδες με φτιαγμένα παπιά που έχουν (για μόδα; δεν ξέρω) ημιφορεμένο το κράνος, δηλ. το ακουμπάνε μέχρι το μέτωπο, κάπως σαν την περικεφαλαία του Περικλή; Θα το έχετε δει, δε μπορεί. Το ξέρετε ότι είναι χειρότερο από το να μή φοράνε καθόλου κράνος; Κι αυτό γιατί το ακουμπισμένο σαν περικεφαλαία κράνος σε πιθανή πτώση μπορεί να τραυματίσει τον αυχένα και να είναι αυτό η αιτία που θα αφήσει τον αναβάτη ανάπηρο. Το ίδιο ισχύει και για αυτόν που φοράει μεν το κράνος του αλλά το έχει λυμένο. Αμα είσαι λοιπόν τόσο ανόητος και έχεις το κράνος για περικεφαλαία ή το έχεις λυμένο, καλύτερα χωρίς κράνος.
7) Ξέρετε ότι πολλοί γονείς προσπαθούν οι ίδιοι (εν αγνοία τους βέβαια) να στείλουν τα παιδιά τους στον τάφο; Δείτε πώς.Πραγματικό γεγονός σε ελληνικό νησί. Ο γιός συλλαμβάνεται μέσα στη νύχτα με μοτοσυκλέτα μεγάλου κυβισμού, χωρίς κράνος και χωρίς δίπλωμα από την αστυνομία. Οι αστυνομικοί παίρνουν μέσα στη νύχτα τηλέφωνο στο σπίτι του νεαρού και ειδοποιούν τους γονείς του. Το επόμενο πρωί πέφτουν από τον πατέρα τηλεφωνιές σε "παράγοντες" του τόπου και η κλήση σβήνεται και το θέμα είναι "λήξαν". Είναι όμως; Σε λίγο καιρό ο νεαρός σκοτώνεται με τη μηχανή χωρίς να φοράει κράνος. Τί έκανε ο πατέρας; Εδωσε το χείριστο παράδειγμα στο γιό του. Με τη στάση του τού είπε: "Δεν είναι κακό να οδηγούμε ενάντια στον ΚΟΚ, αρκεί να είμαστε σε θέση να μην τρώμε πρόστιμο και ποινές". Οταν ο πατέρας επιδεικνύει τη ... δύναμή του σβήνοντας την κλήση του γιού που οδηγεί χωρίς δίπλωμα,του "δείχνει" με ποιόν τρόπο πρέπει να πορεύεται στη ζωή. Γλύφοντας, παρακαλώντας και κοροϊδεύοντας τον ίδιο σου τον εαυτό και τους άλλους. Η παιδεία, επέμεινε ο Ιαβέρης,αποκτάται μέσα από το σπίτι. Το παράδειγμα των γονιών είναι το πιο ισχυρό παράδειγμα. Αλλά οι περισσότεροι γονείς είναι οι ίδιοι κάκιστα παραδείγματα.
8) Τί είναι για την ελληνική πολιτεία πιο κακό; Το να αποπειραθείς να κλέψεις λεφτά από μία τράπεζα ή το να αποπειραθείς να δολοφονήσεις κάποιον; Ε, λοιπόν πιο κακό είναι το πρώτο. Δείτε γιατί:
-Αμα σε πιάσουν να κλέβεις μια τράπεζα, θα πας κατηγορούμενος στα ποινικά δικαστήρια.
-Αμα περάσεις με κόκκινο (άρα στην ουσία άμα αποπειραθείς να σκοτώσεις κάποιον άλλο που περνάει με πράσινο) πληρώνεις πρόστιμο 700 ευρώ. Κι άμα "τα έχεις τα φράγκα" και πληρώσεις
μέσα σε 10 μέρες, σου κάνουν ΕΚΠΤΩΣΗ 50% και πληρώνεις 350 ευρώ. Αμα πας να κλέψεις λοιπόν, πας φυλακή. Αμα πας να σκοτώσεις, πληρώνεις και με έκπτωση. Μή γελάτε, εμάς αφορούν αυτά.
9) Αλλά η ελληνική πολιτεία έχει μακρά θητεία στην υποκρισία. Τη μέρα που ψηφιζόταν ο νέος ΚΟΚ, ένα κανάλι την είχε στήσει στην είσοδο του γκαράζ της Βουλής. Σχεδόν κανένας βουλευτής δε
φορούσε ζώνη....Και πήγαιναν να ψηφίζουν για να πάει το πρόστιμο για τη ζώνη στα 700 ευρώ! Με έκπτωση 50%, αν πληρώσεις σε 10 μέρες, βεβαίως....
10) Να πάμε και στην Ελληνική Αστυνομία; Πόσες φορές έχετε δει αστυνομικό να φοράει ζώνη ασφαλείας στο περιπολικό; Μάλλον ποτέ ή σπάνια. Δηλ. αυτός που σου δίνει πρόστιμο για μη χρήση ζώνης είναι ο ίδιος παράνομος. Τί να λέμε τώρα;
11) Ας δούμε όμως και το θέμα της συνήθειας. Κάθε μέρα σκοτώνονται περίπου 3 άνθρωποι από τροχαίο. Πλήρης απάθεια. Το θεωρούμε σαν κάτι φυσικό. Οταν όμως σκοτώθηκαν 21 παιδιά στα Τέμπη, όλοι μιλούσαν για "εθνική τραγωδία". Μα αφού σε 7 μέρες θα έχουμε πάλι συμπληρώσει
άλλους 21 νεκρούς σε τροχαία! Κάθε εβδομάδα 21 άνθρωποι (νέοι ως επί το πλείστον) σκοτώνονται στους δρόμους. Αλλά είπαμε, το έχουμε ΣΥΝΗΘΙΣΕΙ. Μόνο άμα είναι μαζεμένοι σε ένα τροχαίο 21
νεκροί ιδρώνει λίγο τ' αυτί μας. Αλλιώς, χεστήκαμε.
12) Αλλά ας το πάμε και παραπέρα. Πόσοι κάηκαν στις φωτιές της Πελοποννήσου το 2007; 80 άνθρωποι. Και πάλι ο κοιμισμένος στον καναπέ του Ελλην, ξύπνησε από το μόνιμο λήθαργό του και μίλησε για "εθνική τραγωδία". Οι 2.500 νεκροί κάθε χρόνο στα τροχαία τί είναι; Έχει διαφορά ένας άνθρωπος που καίγεται από έναν που σκοτώνεται σε τροχαίο; Για πείτε μου; Και κλείνει την κουβέντα στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Ερμούπολης ο Ιαβέρης, ζητώνταςνα μή χειροκροτήσουμε και ανακοινώνοντάς μας ένα
ουσιαστικό και βαρύ σα σίδερο "Καληνύχτα σας".


Υ.Γ. Σε αρκετά Προγράμματα Επιμόρφωσης η εισήγηση είναι μία μέθοδος εκπαίδευσης ενηλίκων που προκαλεί σε πολλούς χασμουρητά.Στην εισήγηση του Ιαβέρη, ακόμη και για τον αναγνώστη αυτής, το ενδιαφέρον παραμένει αμείωτο.Γιατί συμβαίνει αυτό; 

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2012

"Η υπέρβαση της κρίσης στα χέρια των Δασκάλων". Το πιστεύετε;

Από τη συνέντευξή του στα "ΝΕΑ"5-6/2/2011
 Στέλιος Ράμφος (εκ των σημαντικότερων Ελλήνων φιλοσόφων της εποχής μας) :
"Αυτό το κράτος σε υποχρεώνει να διαφθαρείς"



...Απαισιόδοξος λοιπόν ή αισιόδοξος;
Συνήθως δεν αφήνομαι στην παραδοχή μιας απαισιόδοξης εκδοχής αλλά προσπαθώ να βρω προεκτάσεις και οι προεκτάσεις δεν είναι ποτέ απαισιόδοξες. Μόνο στα όρια ενός στατικού παρόντος τα γεγονότα γίνονται καταθλιπτικά. Πάντως θεωρώ ότι αυτή η κρίση θα μπορούσε υπό ορισμένους όρους να είναι μια μεγάλη ευκαιρία.

Ναι υπάρχει η άποψη ότι η κρίση θα "κάψει" τη γενιά των 30 και των 40 αλλά μπορεί να είναι για το καλό των παιδιών μας.
Δεν αποκλείεται κι αυτού του τύπου η εξέλιξη. Οι γενιές είναι σαν σκυταλοδρομία, πρέπει να πάρεις από κάπου τη σκυτάλη.

Εμείς τι σκυτάλη πήραμε;
Το ελληνικό πρόβλημα ξεκινάει  από τον 11ο-12ο αιώνα. Η κουλτούρα μας είναι μια κουλτούρα οικογενειοκεντρική, μια κουλτούρα η οποία δεν έχει εμπιστοσύνη στο άτομο αλλά στην ομάδα, τον τόπο και το αίμα. Αυτό υποθάλπει και η έντονη θρησκευτικότητά της. Και όσο οι κοινωνίες ήταν ομαδικές και συμπαγείς, αυτό μπορούσε υπό ορισμένες προϋποθέσεις να σε κάνει και κοσμοκυρίαρχο. Όταν όμως άλλαξε η φορά της ιστορίας προς τον 12ο αιώνα εμείς δεν ακολουθήσαμε και χάσαμε το τρένο.

Είχαμε βεβαίως και την Τουρκοκρατία.
Εμείς πρώτα διαλέξαμε τους Οθωμανούς και κατόπιν μας κατέκτησαν εκείνοι. Οι τέσσερις αιώνες της δουλείας ωστόσο πράγματι ενισχύουν το μειωμένο "εγώ" που στρέφεται μάλιστα σε υπερβατικές σφαίρες και όχι στην ιστορική πράξη.

Και πώς δεν καταφέραμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος;
Μετά το '50 έχουμε μια Ελλάδα, η οποία μπαίνει στο χώρο της Δυτικής Ευρώπης, με καθυστέρηση πολλών αιώνων, αλλά μπαίνει. Έρχονται θεσμοί που απαιτούν περισσότερες πρωτοβουλίες και μεγαλύτερο αίσθημα ευθύνης. Η κουλτούρα όμως στις ψυχές παραμένει πάντα αρχαϊκή, εξ ου και το αυταρχικό κράτος, η πατριαρχική πολιτική ζωή με τις οικογένειες οι οποίες κυβερνούν μέχρι σήμερα. Έχουμε δηλαδή μια παντοδυναμία της οικογένειας στην κοινωνία, η οποία οικογένεια βρίσκεται σε συνεχή ανταγωνισμό με το κράτος ή το χρησιμοποιεί απλώς για να το αρμέγει.

Ένας ανταγωνισμός, ο οποίος υποδαυλίζεται στη συνέχεια και από τη γενιά του Πολυτεχνείου.
Η γενιά του Πολυτεχνείου έρχεται στα πράγματα, με τον ψυχισμό ενός ανθρώπου ο οποίος μεγάλωσε στερημένος και καταπιεσμένος. Γίνεται εξουσία, νέμεται τα αγαθά και διασκεδάζει τη φοβία του ανικανοποίητου συσσωρεύοντας αγαθά και διαμορφώνοντας εστίες ανομίας. Έτσι το καθεστώς που εναλλάσσεται επί 35 χρόνια στην εξουσία, μέσα από την ανασφάλεια και το ανικανοποίητο, πλάθει χαρακτήρες αγχώδεις και καταθλιπτικούς.

Και διεφθαρμένους.
Αυτοί παντού υπάρχουν. Η διαφθορά μας όμως εδώ δεν βασίστηκε σε κακοποιά στοιχεία αλλά στην αντίδραση μιας κοινωνίας που αρνείται την ανάπτυξή της. Το κράτος σε υποχρεώνει να διαφθαρείς, και εσύ για να ζήσεις το εκμεταλλεύεσαι ως οικογένεια ως σόι ως συντεχνία. πρόκειται για μια άκρως ανώμαλη σχέση, που είναι η ρίζα του σημερινού μας προβλήματος.

"Τα πήρα γιατί όλοι τα παίρνουν".
Μα το κράτος προσπαθούσε για χρόνια να πολλαπλασιάζει τις μίζες, ώστε να πολλαπλασιαστεί η συνενοχή. Όπως το βαποράκι θέλει να παίρνουν ναρκωτικά, ώστε να μοιραστεί η ενοχή του, έτσι το κράτος δημιουργεί συνθήκες που σε καλούν να τις παραβιάσεις. Να υπάρχει ένα κλίμα ευρείας συνενοχής ώστε η θεραπεία να δείχνει αδύνατη εκτός του συνολικού θανάτου.

Μήπως όμως κάνοντας αυτή την παραδοχή διαγράφουμε τις προσπάθειες ορισμένων μειοψηφιών που κόντρα σε αυτήν την ατμόσφαιρα έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει μια τριβή μεταξύ μειοψηφιών πολύ ενεργητικών και πλειοψηφιών οι οποίες είναι παθητικές και ακλόνητες. Η γενίκευση που κάνω είναι σχηματική. Όχι, υπάρχουν ενεργητικές μειοψηφίες, είναι κρίσιμο τα πολιτικά κόμματα να τις βοηθήσουν.

Μπορούν τα κόμματα;
Δύσκολο. Μέχρι τώρα το πολιτικό σύστημα κάνει τα πάντα για να κρύψει και να κρυφτεί. Πρέπει όμως να αποφασίσει να ομολογήσει. Να μπει ας πούμε το ΣΔΟΕ στα ταμεία των κομμάτων. Να τελειώνουμε με το άρθρο 86 του Συντάγματος και τον νόμο περί ευθύνης υπουργών! Είδαμε τα χάλια με την απόφαση της Εξεταστικής με τη Siemens. Πώς θα μπορούσε να υπάρξει λύση αφού δεν υπάρχει το παράδειγμα της λύσεως;

Κατηγορείτε όλα τα κόμματα ή μόνο τα κόμματα εξουσίας;
Μα η ίδια λογική επικρατεί παντού. Τα συνδικάτα και τα κομμουνιστικά κόμματα είναι τα πιο αντιδραστικά στοιχεία της κοινωνίας μας. Είναι τόποι, όπου τηρούνται οι αρχαϊκές μορφές συνοχής της κοινωνίας, όπως ακριβώς ισχύει και στο ακροδεξιό στρατόπεδο. Ενώ εμείς ζητάμε μορφές συνοχής με διάλογο, με ανοχή, με αποδοχή του άλλου, εκεί η συνοχή επιτυγχάνεται με την πυγμή της άτεγκτης οργανώσεως και της μιας αλήθειας.

Πολλοί προφητεύουν το τέλος των κομμάτων.
Ο κίνδυνος είναι να καταρρεύσουν τα κόμματα, αλλά να μην υπάρξει συνείδηση του προβλήματος και να επιστρέψουμε σε χειρότερα κόμματα. Να καταντήσουμε Ιταλία. Στην Ιταλία κατέρρευσαν οι μεγάλοι κομματικοί οργανισμοί κι έπειτα δεν είχαμε και αλλαγή λογικής, καταλήξαμε στην οπερέτα Μπερλουσκόνι.

Κι αν όχι τα κόμματα, τότε ποιος;
Εδώ φαίνεται το μεγάλο έλλειμμα των διανοουμένων. Εάν είχαμε ανεπτυγμένη διανόηση, αυτά τα θέματα θα είχαν φωτιστεί και θα μπορούσαν να βοηθηθούν οι πιο τολμηροί παράγοντες του πολιτικού βίου αλλά και οι ζωντανές κοινωνικές ομάδες.
Όταν λέτε διανοούμενοι;
Εννοώ το πανεπιστήμιο βεβαίως αλλά και συγγραφείς, ερευνητές, δημοσιογράφους, καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης, δασκάλους όλους όσους θα μπορούσαν να γίνουν αρωγοί για να περάσουν αυτοί οι προβληματισμοί στην κοινωνία. Να φτάσουμε στο σημείο περιοδικά, εφημερίδες, Διαδίκτυο, αντί να είναι πεδία κουτσομπολιού, να γίνουν τόποι ζυμώσεων.

Φοβάμαι ότι το στοιχείο του κουτσομπολιού έχει παρεισφρήσει ακόμα και σε νεωτεριστικά μέσα όπως είναι το Ιντερνετ.
Ναι, εκεί τον τόνο τον δίνει το ένστικτο της προσωπικής επιβεβαιώσεως. Όμως το ένστικτο γίνεται μια τρομερή δύναμη όταν η κοινωνία εμπνέει κατεύθυνση. Αυτό συνέβη στους Ολυμπιακούς που ξαφνικά βρεθήκαμε με 60 χιλιάδες εθελοντές. Τι είχε γίνει; Μια ευγενική ματαιοδοξία ένωσε μεγάλες μάζες και οδήγησε το ένστικτό τους δημιουργικά.

Μήπως το τέχνασμα είναι να βρούμε μερικά τέτοια μικρά οράματα;
Τότε θα πάθουμε ό,τι πάθαμε στους Ολυμπιακούς, θα φτιάξουμε κάτι και μετά θα το διαλύσουμε. Καλό είναι να βρίσκεις μικρά οράματα, αλλά μέσα σε έναν μεγάλο στόχο.

Ποιος μπορεί να είναι αυτός ο στόχος;
Το αίτημα του εκσυγχρονισμού υφίσταται ακόμα. Εγώ όμως θα άρχιζα λέγοντας ότι η ελληνική παράδοση ξεκινάει πάντα με βαθιές εξομολογήσεις και με παραδοχή της αλήθειας. Αυτή τη φορά για να πετύχει το σχέδιο χρειάζεται να ακουστούν αλήθειες. Υπάρχει κίνδυνος διάσπασης της κοινωνικής συνοχής. Το πρώτο ζητούμενο είναι η ένωση. Η ένωση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αλήθεια. Ο κόσμος λέει "πέστε την αλήθεια"! Πρώτα από όλα λοιπόν χρειάζεται μια αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και μετά όλα τα άλλα.